Wanneer kunt u een bestuurder van een bv persoonlijk aansprakelijk stellen?

Ondernemers, zoals bestuurders van vennootschappen, moeten risico’s kunnen nemen om te ondernemen. Op grond van de Nederlandse wet en rechtspraak hebben zij dan ook de vrijheid om de onderneming te besturen, zonder dat een tegenvaller of verkeerde inschatting direct gevolgen heeft voor hun privévermogen. Maar daar zit wel een grens aan. In sommige gevallen is een bestuurder van een bv namelijk wél aansprakelijk voor zakelijke schulden.

Porsche van de zaak

Onlangs deed het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden uitspraak over een Porsche van de zaak. Wat was het geval? De bestuurder in deze zaak was bestuurder en enig aandeelhouder van een bv (bv A). Deze bv A was weer bestuurder en enig aandeelhouder van bv B. Deze bv B ontplooide geen activiteiten, genereerde geen inkomsten en er was ook geen vermogen (van betekenis) aanwezig. Het was dus een zogenaamde ‘lege’ bv. Bv B werd op enig moment verkocht aan een stichting.

Tussen de verkoop en de levering van de aandelen aan de stichting tekende de bestuurder van bv A in november 2013 een huurkoopovereenkomst voor een Porsche Panamera, op naam van bv B. Daarvoor zou bv B 40 maandelijkse termijnen van ruim € 1.000 betalen, en in 2017 een slottermijn van € 55.000. In maart 2014 werden de aandelen van bv B overgedragen aan de stichting en trad bv A uit als bestuurder van bv B. De stichting stopte er in mei 2014 mee, waarna de Kamer van Koophandel de inschrijving van bv B ambtshalve doorhaalde, omdat de vestiging was opgeheven.

Voor de Porsche werden slechts vier termijnen betaald. Bovendien vond de leasemaatschappij (VW) de auto na enige tijd zwaar beschadigd terug. Het bleek dat bv B voor deze schade een forse verzekeringsuitkering had ontvangen, maar dat die niet was gebruikt voor reparatie van de auto. VW verkocht de auto vervolgens met de schade en stelde de bestuurder van bv A persoonlijk aansprakelijk voor haar schade.

Bestuurdersaansprakelijkheid – de hoofdregel

In Nederland heeft een bv een zogenaamde ‘eigen rechtspersoonlijkheid’. Dat betekent dat een bv een eigen, van de bestuurders afgescheiden vermogen heeft en zelfstandig verplichtingen kan aangaan. Zo kan er op naam van een bv bijvoorbeeld een leasecontract voor een auto worden afgesloten.

De bv kent ook een eigen aansprakelijkheid. Wordt de rekening van de leaseauto niet voldaan? Of ontstaan er andere schulden, bijvoorbeeld omdat de bv een onrechtmatige daad pleegt? Dan zijn de bestuurders en aandeelhouders van de bv daar in principe niet persoonlijk voor aansprakelijk.

Bestuurdersaansprakelijkheid – de uitzondering

De uitzondering op die hoofdregel ontstaat op het moment dat de bestuurder een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt. Volgens de rechtspraak is dat bij een onbetaalde en onverhaalbare vordering het geval als de bestuurder ‘bij het namens de vennootschap aangaan van verbintenissen wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden’.

Hoe zat het nu met die Porsche van de zaak?

Volgens VW was de bestuurder van bv A de overeenkomst onder valse voorwendselen aangegaan. VW stelde zich op het standpunt dat de bestuurder bij het sluiten van de huurkoopovereenkomst wist dat bv B een lege bv was en kon weten dat de bv de overeenkomst niet zou nakomen, ook niet na de overname door de stichting.

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden was het daarmee eens. Het hof oordeelde dat de bestuurder wist dat bv B een lege bv was en geen verhaal zou bieden. Hij had daarnaast meer onderzoek moeten doen naar de bewering van voorzitter van de stichting dat hij van bv B een winstgevend bedrijf zou maken. Hij mocht volgens het hof aan deze enkele mededeling – met het oog op de belangen van VW als (beoogd) schuldeiser van de vennootschap – niet de verwachting ontlenen dat het wel goed zou komen met de betaling van de facturen van VW. Daarom was de bestuurder van bv A persoonlijk aansprakelijk voor de schade van VW.

Vragen?

Heeft u vragen over dit onderwerp? Wilt u zelf een bestuurder van een vennootschap aansprakelijk stellen voor uw schade? Of ben u zelf persoonlijk aansprakelijk gesteld? Neemt u dan gerust contact op met onze advocaten ondernemingsrecht.