Stikstof en Natura 2000

Het juridisch stelsel van natuurbescherming, vergunningen en ontheffingen is complex. Natuurbescherming gaat over bescherming van individuele soorten en bescherming van gebieden.

Natuurbescherming omvat regels op Europees en nationaal niveau

De regels voor natuurbescherming zijn te vinden in de Habitatrichtlijn en in de Vogelrichtlijn, maar ook in verdragen zoals het Verdrag van Bern, verdrag van Bonn, en de CITES verordening. In Nederland geldt de Wet Natuurbescherming en de daarop gebaseerde regels zoals het Besluit natuurbescherming en de Regeling Natuurbescherming. De Wet natuurbescherming gaat per 1 januari 2024 via de Aanvullingswet natuur over in de Omgevingswet. De provincie is verantwoordelijk voor de passieve en actieve natuurbescherming. Het Rijk is verantwoordelijk bij provincie overstijgende belangen.

Aanwijzing Natura 2000-gebieden

De minister heeft op grond van de Habitatrichtlijn Natura 2000-gebieden aangewezen. Deze gebieden vormen in Nederland samen het Natuur Netwerk Nederland (NNN). Deze Natura 2000-gebieden moeten in stand worden gehouden en moeten soms zelfs uitgebreid worden. Op Europees niveau vormen alle Natura 2000-gebieden samen het Pan Europees Ecologisch Netwerk (PEEN).

Een plan of een project mag alleen worden uitgevoerd als vaststaat dat geen sprake is van negatieve significante effecten op een Natura 2000-gebied. Om dit te beoordelen, was in Nederland het Programma Aanpak Stikstof (PAS) opgetuigd.

PAS

In mei 2019 oordeelde de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) dat het PAS in strijd is met Europese natuurwetgeving.

Zie hiervoor:

Vanwege het schrappen van het PAS door de ABRvS, moeten plannen of projecten opnieuw individueel worden beoordeeld op onder meer stikstof.

Toets Natura 2000-gebieden (KDW en AERIUS)

Bij de beoordeling van een plan of project, moet worden onderzocht of  dit een negatief significant effect heeft op het Natura 2000-gebied.

Als het Natura 2000-gebied gevoelig is voor stikstof, dan wordt ook beoordeeld of de stikstofneerslag (ammoniak en stikstofoxiden) die het plan of het project veroorzaakt een negatief significant effect heeft op het Natura 2000-gebied.

AERIUS

Hiervoor wordt de Kritische Depositie Waarde (KDW) gebruikt. De berekening wordt via AERIUS gemaakt. AERIUS berekent de verspreiding en depositie van stikstof in Nederland en bevat specifieke informatie over de Natura 2000-gebieden en de habitattypen die daar voorkomen. Hoewel in  theorie ook met een andere waarde dan KDW de natuurwaarde kan worden gemeten, is op dit moment de KDW de enige bruikbare methode die voldoende wetenschappelijk is onderbouwd.

Als sprake is van een negatief significant effect op een gebied en er kan intern niet worden gesaldeerd dan kan nog met een zogenaamde ADC-toets een vergunning worden verleend.

Zie hiervoor:

Omgevingswet

Op 1 januari 2024 gaat de Wet natuurbescherming via de Aanvullingswet natuur over in het stelsel van de nieuwe Omgevingswet. De regels in de Omgevingswet zullen ook moeten voldoen aan de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. Doordat de systematiek van de wet wijzigt, zullen de regels voor natuurbescherming straks in de Omgevingswet en in drie verschillende besluiten te vinden zijn. Dit zijn het Besluit Activiteiten Leefomgeving, het Besluit Kwaliteit Leefomgeving en het Omgevingsbesluit. Daarnaast blijven de Europese verdragen en richtlijnen uit Europa van toepassing.

Juridisch advies over stikstof

Door op tijd te onderzoeken wat de gevolgen zijn van een activiteit of een ontwikkeling, wordt voor u inzichtelijk of u een vergunning of een ontheffing nodig heeft. Of ook een passende beoordeling moet worden opgesteld, hangt af van de gevolgen van uw plannen voor nabijgelegen Natura 2000-gebieden. Schenkeveld Advocaten adviseert u hier graag over.

Daarnaast kunt u zich door Schenkeveld laten adviseren en bijstaan in het overleg met het bevoegd gezag over de toepassing van de Wet natuurbescherming. Uiteraard staan we u ook graag bij in procedures over de Wet natuurbescherming, zowel bij de rechtbank als bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Verder kunt u bij ons terecht voor advies over intern en extern salderen. Ook houden wij u op de hoogte van ontwikkelingen over wetgeving en rechtspraak over natuurbescherming.

Lees ook:

Vragen?

Heeft u een vraag over de Wet natuurbescherming? Of over de gevolgen van de PAS-uitspraken voor uw situatie? Wilt u weten of u met intern salderen onder de vergunningplicht uitkomt?

Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op. Dat kan door te bellen met 072 514 46 66. U kunt ook het contactformulier invullen.