Vaststellingsovereenkomst (VSO) ontvangen? Let op deze 7 punten!

In deze fase van de coronacrisis moeten veel bedrijven helaas toch afscheid nemen van werknemers, ondanks de steunmaatregelen vanuit de overheid. Werkgevers willen die ontslagen vaak liever in onderling overleg regelen en vastleggen in een vaststellingsovereenkomst. In dit artikel vertellen wij u waar u als werknemer op moet letten.

Vaststellingsovereenkomst: ontslag met wederzijds goedvinden

Met een vaststellingsovereenkomst (hierna: “VSO”) bedoelen wij binnen het arbeidsrecht een overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer. In een VSO wordt afgesproken dat de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. We spreken dan van een ontslag of beëindiging ‘met wederzijds goedvinden’. In de VSO worden onder meer afspraken opgenomen over de beëindigingsdatum, verlofdagen, de hoogte van de transitievergoeding en het wel of niet handhaven van concurrentie- en relatiebedingen.

Als een werkgever genoodzaakt is om werknemers te ontslaan wegens bedrijfseconomische redenen (zoals een reorganisatie) zal de werkgever een ontslagaanvraag moeten indienen bij het UWV. De werkgever kan bij het UWV een termijn van twee weken aanvragen om te onderzoeken of het mogelijk is om een VSO met de werknemer te sluiten. Wordt er een VSO gesloten? Dan is het voor de werkgever niet nodig om de ontslagaanvraag compleet te maken.

Over het algemeen geven veel bedrijven de voorkeur aan een ontslag met wederzijds goedvinden. Dat is logisch. De procedure bij het UWV neemt namelijk al snel een à twee maanden in beslag. In die procedure moet de werkgever veel stukken aanleveren en de ontslagaanvraag onderbouwen. Dat kost tijd, geld en moeite. Bovendien loopt de werkgever het risico dat de ontslagaanvraag wordt afgewezen.

Voor u als werknemer kan het ook gunstig zijn om mee te werken aan een ontslag met wederzijds goedvinden. U kunt immers onderhandelen over de voorwaarden en het ontslag kan sneller worden afgewikkeld. Het is wel van belang dat u goed blijft opletten, anders kunt u bijvoorbeeld het recht op een WW-uitkering verspelen.

VSO: waar moet een werknemer op letten?

1. Ook als u een VSO sluit, kunt u het recht op een WW-uitkering behouden. Maar daarvoor moet wel duidelijk uit de VSO blijken dat:

• uw werkgever het initiatief tot het ontslag heeft genomen;
• er geen sprake is van een dringende reden voor ontslag (zoals bij een ontslag op staande voet);
• u geen verwijt van het ontslag kan worden gemaakt.

Daarnaast moet er een geldige (en WW-vriendelijke) ontslaggrond in de VSO worden opgenomen. Als u wordt ontslagen vanwege een reorganisatie als gevolg van de coronacrisis, moet in uw VSO worden opgenomen dat de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd wegens ‘bedrijfseconomische redenen’.

2. U maakt pas aanspraak op de WW-uitkering als de opzegtermijn (zoals genoemd in uw arbeidsovereenkomst) is verstreken. Ome voorkomen dat u een periode zonder inkomen moet overbruggen, is het dus belangrijk om ervoor te zorgen dat de juiste opzegtermijn in acht wordt genomen.

3. Heeft u een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd? Dan is het belangrijk om na te gaan of in de arbeidsovereenkomst een tussentijdse opzegmogelijkheid is opgenomen. Is dat niet het geval? Dan kunt u alsnog een VSO sluiten, maar dan heeft u pas recht op WW na afloop van de arbeidsovereenkomst. Afhankelijk van de resterende duur van de arbeidsovereenkomst, is het dus verstandig om aanvullende afspraken te maken. Anders moet u een periode zonder inkomen overbruggen.

4. Bij een beëindiging met wederzijds goedvinden heeft u niet automatisch recht op een ontslagvergoeding. U en uw werkgever mogen zelf bepalen hoe hoog een eventuele ontslagvergoeding moet zijn. Vaak wordt aangesloten bij de wettelijke transitievergoeding, maar het staat u vrij om daar in de VSO afwijkende afspraken over te maken.

5. Werkgevers nemen vaak in de VSO op dat verlofuren geacht worden te zijn opgenomen. Dat betekent dat uw verlofuren niet worden uitbetaald. Als u nog veel verlofuren heeft, is het dus goed om daar andere afspraken over te maken.

6. Als u na uw ontslag snel weer ergens anders aan de slag wilt, is het verstandig om afspraken te maken over uw eventuele concurrentie- en/of relatiebeding alsmede het afgeven van een positief getuigschrift en positieve referenties.

7. Bent u ziek of zwanger? Dan kunt u door akkoord te gaan met de VSO het recht op een WW- of Ziektewetuitkering verspelen. In dat geval is het goed om altijd eerst juridisch advies in te winnen.

Bedenktijd

Zijn u en uw werkgever het eens over de VSO? Dan krijgt u op grond van de wet nog twee weken of, als er in de VSO niets over is opgenomen, drie weken bedenktijd. In deze periode mag u de overeenkomst zonder opgave van redenen ontbinden. U moet dit schriftelijk doen, maar u hoeft daarbij geen reden op te geven. De arbeidsovereenkomst blijft dan gewoon in stand.

Laat uw VSO checken

Om te voorkomen dat u na uw ontslag met teleurstellingen wordt geconfronteerd, is het belangrijk dat uw VSO op de juiste wijze wordt opgesteld. Zeker omdat er in een VSO vaak finale kwijting wordt opgenomen. Finale kwijting wil zeggen dat u afspreekt dat u en uw werkgever, na het onderteken van de VSO, niets meer van elkaar te vorderen hebben.

Wij adviseren u daarom om uw VSO altijd door een specialist te laten checken. Vaak wordt er vanuit de werkgever ook een budget opgenomen voor deze juridische kosten, zodat deze kosten niet (geheel) voor uw eigen rekening komen.

Vragen?

Heeft u vragen over uw VSO? Wilt u de VSO laten checken? Of bent u benieuwd of er met onderhandelingen een beter resultaat te behalen valt? Neem dan gerust contact op met een van onze arbeidsrechtspecialisten. We helpen u graag.