Regeling fosfaatreductie voor deel melkveehouders buiten werking gesteld

De Regeling fosfaatreductie is op 4 mei 2017 in kort geding door de rechter voor een deel van de melkveehouders buiten werking gesteld. Voor welke melkveehouders geldt dit?

Achtergrond

De Nederlandse melkveehouderij is flink gegroeid sinds de afschaffing van het melkquotum in 2015. Dit leidt tot een toename van de fosfaatproductie uit dierlijke mest, waardoor het nationale fosfaatplafond is overschreden. Blijft Nederland binnen dit fosfaatplafond, dan mogen de Nederlandse boeren van de EU meer mest over hun gronden uitrijden. Vanwege de overschrijding van het plafond, heeft het kabinet maatregelen getroffen om de fosfaatproductie te beperken. Een van deze maatregelen is de Ministeriële Regeling fosfaatreductieplan 2017.

Kern Regeling fosfaatreductieplan 2017

De Regeling fosfaatreductie is in werking getreden op 1 maart 2017 en loopt tot en met 31 december 2017. De Regeling stimuleert melkproducerende bedrijven om het aantal runderen op hun bedrijf te verminderen tot het aantal op 2 juli 2015. Slagen de melkveehouders hier niet in, dan moeten zij een heffing aan de overheid betalen. De Regeling geldt niet voor niet-melkproducerende bedrijven.

Aantallen runderen

Voor het bepalen van het aantal runderen is het “referentieaantal” en het “doelstellingsaantal” van belang. Het referentieaantal is het aantal runderen van de houder dat op 2 juli 2015 op het bedrijf aanwezig was, verminderd met 4%. Deze vermindering van 4% geldt overigens niet voor grondgebondenbedrijven, die alle geproduceerde mest kunnen plaatsen op de landbouwgronden. Het doelstellingsaantal is het aantal runderen van de houder dat op 1 oktober 2016 op het bedrijf aanwezig was, verminderd met een verminderingspercentage. De verminderingspercentages variëren per periode vanaf maart 2017 tot en met december 2017 van minimaal 5% tot maximaal 40%.

Heffing

Is het gemiddeld aantal runderen vanaf maart 2017 hoger dan het doelstellingsaantal, dan moet vanaf april 2017 een heffing worden betaald. Is het gemiddeld aantal runderen lager dan het doelstellingsaantal, maar hoger dan het referentieaantal, dan moet ook een heffing worden betaald. Is het gemiddeld aantal runderen in een maand vanaf maart 2017 lager dan het referentieaantal, dan ontvangt de melkveehouder een bonus-geldsom. De te betalen heffing bedraagt minimaal € 56,– tot maximaal € 480,– per grootvee-eenheid. De grootvee-eenheid is een rekenfactor waarin rekening wordt gehouden met de leeftijd van de betreffende runderen en of zij al hebben gekalfd.

Regeling buiten werking gesteld voor wie?

De Regeling stuit op veel bezwaren, omdat deze ingrijpende financiële gevolgen heeft voor melkveebedrijven die voor 2 juli 2015 onomkeerbare financiële verplichtingen zijn aangegaan voor de uitbreiding van hun bedrijf, en voor biologische bedrijven die feitelijk niet hebben bijgedragen aan het mestprobleem. Een aantal van deze soort melkveebedrijven is hierdoor een procedure gestart tegen de Staat der Nederlanden. In kort geding is gevraagd aan de voorzieningenrechter om de Regeling buiten werking te stellen totdat een afdoende schaderegeling voor de gedupeerde melkveehouders is getroffen.

Inbreuk op het eigendomsrecht

De voorzieningenrechter van de Rechtbank Den Haag heeft op 4 mei 2017 geoordeeld, dat de Regeling in algemene zin niet in strijd is met de Grondwet en de Regeling ook geen ongeoorloofde staatssteun oplevert. Wel is de Regeling volgens de rechter een onevenredige inbreuk op het eigendomsrecht van de betreffende melkveehouders, omdat de Regeling in deze vorm voor hen voor 2 juli 2015 niet voorzienbaar was en ook geen enkele compensatie biedt voor de runderen die zij in 2017 moeten afvoeren. De rechter verklaart de Regeling daarom buiten werking voor de betreffende melkveehouders.

Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied fosfaat- en mestwetgeving of heeft u hierover vragen, neem dan contact op met één van onze specialisten.