Zijn Stelconplaten een bestanddeel van een onroerende zaak?

Stelconplaten kunnen bestanddeel zijn van de grond waarop zij liggen. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. De Hoge Raad heeft een uitspraak gewezen waarin staat hoe dat moet worden bepaald. Of een zaak bestanddeel is van een groter geheel is bijvoorbeeld bepalend voor het antwoord op de vraag of de zaak mag worden weggenomen, zoals in deze zaak het geval was.

Wegnemen bestanddeel

Stelconplaten zijn grote betonnen platen die gebruikt worden als bestrating waarvoor een groot draagvermogen nodig is. Stelconplaten worden om die reden veel toegepast op bedrijventerreinen.

Wegnemen verharding

Ook in de kwestie die voor de Hoge Raad speelde ging het om een dergelijke toepassing. De Stelconplaten waren in het betreffende geval gebruikt als verharding bij een woonhuis met een voor- en achterterrein, een kweekveld en containervelden. De eigenaar betaalde de hypotheekschulden niet en de twee hypotheekverstrekkers gingen veilen.

Veiling internet; veilingvoorwaarden

Dit veilen gebeurde op internet. Volgens de veilingvoorwaarden gaat het risico bij acceptatie over op de koper. Nog tijdens het proces heeft de eigenaar de Stelconplaten verwijderd. De kopende partij is vervolgens verhaal gaan halen bij de hypotheekverstrekkers.

Schadevergoeding

De kopende partij stelt zich op het standpunt dat de Stelconplaten een bestanddeel zijn en dus een onlosmakelijk deel vormen met het registergoed.  De platen hadden dus niet verwijderd mogen worden volgens de koper. De hypotheekverstrekkers zijn aangesproken om de schade te vergoeden.

Rechtbank, gerechtshof

Die vordering is bij de rechtbank, en ook daarna bij het gerechtshof, gestrand. Dat baart opzien, omdat de vordering kansrijk lijkt.

Bestanddeel; hoofdzaak en bijzaak

De Hoge Raad legt nog eens uit wanneer sprake is van een bestanddeel. Daarvan is sprake als naar verkeersopvatting kan worden gezegd dat hoofd- en bijzaak in constructief opzicht specifiek op elkaar zijn afgestemd, of als de hoofdzaak niet goed meer kan worden gebruikt als de bijzaak ontbreekt. Daarin ligt de waarde van deze uitspraak.

Maatstaf

Het Hof had het goed gedaan door deze maatstaf aan te leggen bij de beoordeling, maar de uitkomst stemt wel nieuwsgierig naar de overwegingen die het Hof aan haar oordeel, om de vordering af te wijzen, ten grondslag heeft gelegd. Want zoals gezegd, het lijkt aannemelijk dat de Stelconplaten juist wèl onderdeel uitmaakten van de onroerende zaak. Mij dunkt dat de Stelconplaten gebruikt zijn voor opslag en transport van kweekgoederen, dat de Stelconplaten nodig waren voor het dragen van groot gewicht, en dat de aanschaf noodzakelijk was voor het gebruik van het terrein als zodanig. Daarbij speelt ook een grote rol dat de Stelconplaten (conform de vordering) een waarde vertegenwoordigden van € 119.425,25. Dan kan niet makkelijk gezegd worden dat zonder Stelconplaten de hoofdzaak wel compleet was voor gebruik.

Relevante uitspraken

Het navorsen van de uitspraak van het Hof is een exercitie die buiten het bereik valt van dit artikel. Voor wat de uitspraak van de Hoge Raad betreft gaat het erom dat de Hoge Raad de bestendige lijn in de rechtspraak op dit punt nog eens nog eens opfrist. In dit verband wordt in de publicatie van dit arrest overigens verwezen naar de uitspraken ECLI:NL:HR:2012:BX7474, ECLI:NL:HR:2003:AF0131 en ECLI:NL:HR:2012:BV8198. De onderhavige uitspraak is te verkrijgen via nummer: ECLI:NL:HR:2018:2256.

Nog vragen?

Mocht u vragen hebben over dit onderwerp? Neem dan contact op met onze advocaten vastgoedrecht.