Wanneer is een concurrent belanghebbende?

In Amsterdam worden door verschillende bedrijven elektrische boten verhuurd voor een tocht over de Amsterdamse wateren. Ook door Boaty B.V. Zij krijgt een omgevingsvergunning van het college van B&W Amsterdam, voor het plaatsen van een drijvend platform met laadpaal voor zes elektrische vaartuigen. New Orange stelt een concurrent van Boaty B.V. te zijn en maakt bezwaar tegen die vergunning. Is New Orange belanghebbende?

Bezwaar

Het college vindt dat New Orange geen belanghebbende is, en verklaart het bezwaar niet-ontvankelijk. Hier laat New Orange het niet bij zitten, en zij gaat beroep in bij de rechtbank Amsterdam. De rechtbank vindt dat New Orange als concurrent wel een belanghebbende is als bedoeld in artikel 1:2 Awb. Het college heeft daarom volgens de rechtbank het bezwaar van New Orange ten onrechte niet-ontvankelijk verklaard.

Hoger beroep

Het college gaat daartegen in hoger beroep bij de Afdeling. Is New Orange een belanghebbende of niet? De Afdeling heeft op 12 juni 2019 uitspraak gedaan. New Orange is geen belanghebbende. Dit wijkt af van het oordeel van de rechtbank. Waarom vindt de Afdeling dat New Orange geen belanghebbende is? Dat heeft te maken met de eisen die aan een concurrent-belanghebbende worden gesteld.

Belanghebbende

Alleen de persoon wiens belang rechtstreeks is betrokken bij een besluit, is een belanghebbende volgens artikel 1:2 Awb.

Concurrentie

Van concurrentie is sprake als het bedrijf werkt in hetzelfde verzorgingsgebied en hetzelfde marktsegment. Dit volgt onder meer uit de uitspraken van de Afdeling van 31 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:348, en 4 oktober 2017, ECLI:NL:RVS:2017:2651.

Wordt het concurrentiebelang als feitelijk gevolg door het besluit getroffen, dan is een concurrent belanghebbende. Daarbij dient het bedrijf ook als concurrent te worden aangemerkt.

Beoordeling concurrentie

In beroep heeft de rechtbank naar die uitspraken verwezen en geoordeeld dat beide bedrijven werken in hetzelfde verzorgingsgebied en hetzelfde marktsegment. New Orange dient dit als concurrent te onderbouwen.

De rechtbank vindt dat sprake is van concurrentie. Beide bedrijven richten zich op hetzelfde marktsegment, recreatief, gemotoriseerd vervoer over water van personen met informatieverstrekking. Ook is sprake van hetzelfde verzorgingsgebied, namelijk de stad Amsterdam. Volgens de rechtbank is New Orange als concurrent belanghebbende, en is haar bezwaar ten onrechte niet-ontvankelijk verklaard.

Verschillend marktsegment

Anders dan de rechtbank vindt de Afdeling dat geen sprake is van hetzelfde marktsegment. De huurders van Boaty varen zelf, en die van New Orange varen met een schipper en een gids. De huurders van Boaty kiezen zelf de route in tegenstelling tot de boten van New Orange. Die boten hebben vaste routes en afvaartijden, en bovendien is het mogelijk om op die boten versnaperingen te kopen. Dat kan bij Boaty niet.

Geen belanghebbende

Die feitelijke verschillen maken dat geen sprake is van hetzelfde marktsegment, en dat New Orange dus geen belanghebbende is volgens de Afdeling. Het hoger beroep van het college wordt gegrond verklaard, de uitspraak van de rechtbank wordt vernietigd en het beroep van New Orange bij de rechtbank wordt alsnog ongegrond verklaard.

Voorschrift van openbare orde

Omdat de vraag of iemand belanghebbende een voorschrift van openbare orde is, wordt dit ambtshalve getoetst door de rechter. Dit betekent dat de rechter dit moet beoordelen, ook als geen van de partijen zich daarop beroept.

Hierop dient te worden ingespeeld in een procedure. Wilt u opkomen tegen een besluit van uw concurrent, dan dient u er rekening mee te houden dat ambtshalve door de rechter wordt beoordeeld of u een belanghebbende bent. Het is aan u om in de procedure aan te tonen dat sprake is van concurrentie, en dat u werkzaam bent in hetzelfde verzorgingsgebied en hetzelfde marktsegment als degene tot wie het besluit zich richt. Is dat het geval, en wordt u rechtstreeks geraakt door dat besluit, dan bent u belanghebbende. Dan kunt u in bezwaar en in (hoger) beroep opkomen tegen dat besluit.

Heeft u vragen over belanghebbenden en concurrenten? Neem dan contact met ons op.