Sluiting woning zonder aanwezigheid drugs op grond van artikel 13b Opiumwet mogelijk?
Op 18 juli 2018 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: “Afdeling”) antwoord gegeven op de vraag of het mogelijk is om een woning te sluiten op grond van artikel 13b van de Opiumwet zonder dat drugs in de woning is aangetroffen.
Artikel 13b Opiumwet / Wet Damocles
In artikel 13b van de Opiumwet (ook wel: Wet Damocles) staat dat de burgemeester bevoegd is om een last onder bestuursdwang op te leggen indien – kort gezegd – aannemelijk is dat in een woning drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt of daartoe aanwezig zijn. Het is vaste jurisprudentie dat als meer dan een handelshoeveelheid drugs in een woning wordt aangetroffen, wordt aangenomen dat de drugs in beginsel in de woning aanwezig is om te worden verkocht, afgeleverd of verstrekt.
Geen drugs aangetroffen in woning
In de zaak van 18 juli 2018 wordt ingegaan op de vraag of de burgemeester ook bevoegd is artikel 13b Opiumwet toe te passen als geen drugs is aangetroffen in de woning, maar op grond van andere feiten en omstandigheden aannemelijk is dat drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt in de woning.
Aanwezigheid drugs aannemelijk?
In dit geval heeft de politie een rapportage opgesteld. De rechtbank heeft geoordeeld dat het volgens de rapportage aannemelijk is dat in de woning drugs werden verkocht, afgeleverd of verstrekt. Daarbij is het volgens de rechtbank niet bepalend of de drugs door degene zelf worden verkocht, afgeleverd of verstrekt. Bepalend is of dit in de door hem bewoonde woning heeft plaatsgevonden.
Welke feiten?
In hoger beroep gaat het om de feiten op basis waarvan is vastgesteld dat drugs is verkocht en is verstrekt. Uit de rapportage blijkt, volgens de Afdeling, dat de woning gedurende een lange periode veelvuldig en vaak kortdurend is bezocht door tenminste 24 personen. Deze personen zijn bij de politie bekend als drugsgebruikers. Bovendien hebben meerdere personen tegenover de politie verklaard dat zij de woning hebben bezocht om drugs te halen. Zij hebben verklaard dat de drugs wordt gebracht dan wel al in de woning aanwezig was of dat de eigenaar/dealer de drugs heeft gebracht in de woning. Ook is verklaard dat de dealer de drugs uitkookt in de woning. Ook heeft iemand verklaard dat dat iemand de woning is ingegaan met een stuk aluminiumfolie. Dit wordt gebruikt voor het verwarmen van drugs. Tot slot is iemand bij de woning gezien met verpakkingsmateriaal voor drugs.
Bij de inval in de woning heeft de politie basepijpjes en vloeitjes – die worden benut voor het gebruiken van harddrugs – en restanten van vermoedelijk harddrugs aangetroffen. Ook heeft de wijkagent omschreven dat het pand als woning een grote aantrekkingskracht heeft op andere harddrugsgebruikers.
Betrouwbaarheid verklaringen
De eigenaar van de woning voert aan dat de verklaringen onbetrouwbaar zijn. De Afdeling gaat daaraan voorbij. De verklaringen zijn afgelegd door meerdere personen en op verschillende data.. Ook komen de verklaringen in grote lijnen overeen en wijzen ze in dezelfde richting. Hierdoor is het naar het oordeel van de Afdeling aannemelijk dat in de woning van de eigenaar gedurende lange tijd drugs is verhandeld.
Cumulatieve lijst indicatoren
Het feit dat de burgemeester beleid heeft waarin staat opgenomen dat bij het bepalen van de ernst van de situatie wordt gekeken naar de hoeveelheid drugs, kan volgens de Afdeling niet zo worden uitgelegd dat de burgemeester slechts van zijn bevoegdheid gebruik kan maken als daadwerkelijk drugs zijn aangetroffen in de woning. De burgemeester mag zich baseren op een niet cumulatieve lijst van indicatoren, waarvan het aantreffen van middelen er slechts een is.
Eerst waarschuwing?
Daarnaast is nog aangevoerd dat er eerst een waarschuwing gegeven moet worden voordat de woning mag worden gesloten. Uit het beleid volgt dat een woning alleen wordt gesloten als sprake is van een ernstig situatie . Gelet op het feit dat het gaat om een lange periode van het verhandelen van drugs, en uit de resultaten van het buurtonderzoek ook aannemelijk mag worden geacht dat omwonenden veel overlast hebben ervaren, mag de burgemeester zich naar het oordeel van de Afdeling op het standpunt stellen dat zich een ernstige situatie voordeed.
Afweging belangen
Net als de rechtbank vindt de Afdeling dat de burgemeester in redelijkheid meer gewicht heeft kunnen toekennen aan het belang van het voorkomen van verdere aantasting van woon- en leefklimaat, het teniet doen van de bekendheid van de woning als “drugsadres”, en het afgeven van de signalen dat de geconstateerde feiten onacceptabel zijn, dan aan het belang van de eigenaar van de woning om in de woning te kunnen blijven wonen.
Conclusie
Ook zonder dat daadwerkelijk drugs in de woning is aangetroffen, kan een woning worden gesloten. Dat blijkt uit deze casus. Uit deze casus blijkt ook dat de omwonenden veel overlast ervaren. Om deze reden had artikel 174a van de Gemeentewet (ook wel: “Wet Victoria”) (ook) ten grondslag gelegd kunnen worden aan de sluiting.
Meer informatie over artikel 13b Opiumwet of artikel 174a gemeentewet?
Mocht u meer informatie willen hebben over sluiting van woningen op grond van artikel 13b Opiumwet of op grond van artikel 174a Gemeentewet dan kunt u contact opnemen met een van onze specialisten.