Grensreconstructie van het Kadaster: wel of geen besluit in de zin van artikel 1:3 Awb?

Blog

Schenkeveld Advocaten - percelen

 

Een besluit wordt in artikel 1:3 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) omschreven als: “een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling”. Een rechtshandeling wordt vervolgens gedefinieerd als: “een beslissing gericht op rechtsgevolg”. In een recente zaak bij de rechtbank Noord-Holland stond de vraag centraal of een grensconstructie van het Kadaster een beslissing gericht op rechtsgevolg is en dus een besluit is in de zin van de Awb.

Grensreconstructie

Op 13 september 2018 heeft een landmeter van het Kadaster een grensreconstructie gemaakt van de grens tussen een tweetal percelen, namelijk perceel X en Y. De landmeter heeft hier ook een relaas van bevindingen van opgemaakt. Naar aanleiding van het relaas van bevindingen hebben de eigenaren van perceel X (hierna: “eisers”) de Bewaarder van het kadaster en de openbare registers (hierna: “verweerder”) medegedeeld het niet eens te zijn met de grensreconstructie zoals die is neergelegd in het relaas van bevindingen door middel van het indienen van een bezwaarschrift daartegen.

Geen sprake van een gewijzigde situatie

Verweerder heeft eisers bericht dat hij heeft onderzocht of er bij het uitzetten van de grens fouten zijn gemaakt door het Kadaster. Van fouten is echter niet gebleken. Verder heeft verweerder medegedeeld dat de oorspronkelijk kadastrale grens is aangewezen door de landmeter van het Kadaster. Dit is neergelegd in een eerder veldwerk en bij de grensreconstructie van 13 september 2018 is gebruik gemaakt van deze gegevens. De grens zoals deze is uitgezet bij de grensreconstructie, is dus hetzelfde als de reeds bestaande kadastrale grens. Er is – aldus verweerder – niets gewijzigd in de situatie.

Besluit niet-ontvankelijk

Verweerder heeft vervolgens bij besluit van 2 april 2019 het bezwaar van eisers niet-ontvankelijk verklaard, omdat er volgens verweerder geen sprake is van een besluit waartegen bezwaar kan worden gemaakt. Een grensreconstructie is – volgens verweerder – geen besluit in de zin van artikel 1:3 Awb en artikel 56 van de Kadasterwet. Bij een grensreconstructie worden slechts inlichtingen verschaft, waardoor bezwaar hiertegen niet mogelijk zou zijn.

Grensreconstructie gericht op rechtsgevolg?

In de procedure bij de rechtbank voeren eisers uitsluitend inhoudelijke gronden aan. Zij betwisten de oorspronkelijke aanwijs van de erfgrens en betwisten ook dat reconstructie van de erfgrens heeft plaatsgevonden. Verweerder gaat in de procedure bij de rechtbank wel (wederom) in op de vraag of sprake is van een besluit in de zin van de Awb. Hij stelt hiertoe dat een reconstructie van een bestaande kadastrale grens inhoudt dat een landmeter aan de hand van het ontstaansveldwerk de kadastrale grens reconstrueert en deze in het terrein zichtbaar maakt. De reconstructie vervangt niet het ontstaansveldwerk, dat altijd de bron blijft voor de kadastrale grens. Met een grensreconstructie wordt aldus geen nieuwe kadastrale grens gevormd en het is dus geen beslissing gericht op rechtsgevolg.

Oordeel rechtbank

De rechtbank gaat mee met het standpunt van verweerder dat een grensreconstructie niet is gericht op rechtsgevolg. De reconstructie omvat niet meer dan het in het veld uitzetten van de grens zoals die aan de hand van het ontstaansveldwerk blijkt. Een grensreconstructie zelf verandert niets aan de bestaande, in het kadaster vastgelegde, grenzen. Nu een grensreconstructie niet is gericht op rechtsgevolg en derhalve geen publiekrechtelijke rechtshandeling omvat, kan tegen het relaas van bevindingen van de grensreconstructie geen bezwaar worden aangetekend. Om deze reden oordeelt de rechtbank dat het bezwaar van eisers terecht niet-ontvankelijk is verklaard.

Conclusie

Om ontvankelijk te zijn bij zowel een bestuursorgaan alsmede bij de bestuursrechter(s) dient sprake te zijn van een besluit in de zin van artikel 1:3 Awb. Dat wil zeggen dat – onder meer – sprake moet zijn van een publiekrechtelijke rechtshandeling. In deze zaak is door de rechtbank geoordeeld dat een grensreconstructie niet is gericht op rechtsgevolg en derhalve geen publiekrechtelijke rechtshandeling omvat.

Heeft u naar aanleiding van deze uitspraak nog vragen? Of vraagt u zich af een bepaalde beslissing als een besluit kwalificeert in de zin van artikel 1:3 Awb? Neem dan contact op met één van onze specialisten van overheidsrecht.