Gelijke kansen bij de verdeling van schaarse vergunningen

Blog

Staatsraad advocaat-generaal Widdershoven heeft zijn vijfde conclusie advies en voorlichting gegeven aan de Afdeling. Dit keer is Widdershoven gevraagd om te onderzoeken of er een rechtsnorm is die ertoe strekt dat het bestuur bij de verdeling van schaarse vergunningen aanvragers in de gelegenheid moet stellen om mee te dingen naar die vergunningen. Zijn conclusie is op 25 mei jl. gepubliceerd.

Exploitatievergunning

De conclusie is gevraagd in procedure in hoger beroep over een exploitatievergunning voor een speelautomatenhal en een zogenoemde aanwezigheidsvergunning voor het hebben van speelautomaten in die hal. Deze twee vergunningen zijn verleend aan Hommerson Casino en zij exploiteert in Vlaardingen een speelautomatenhal. Een andere exploitant stelt dat op voorhand al vast stond dat deze vergunningen zouden worden verleend. De procedure tot verlening van die vergunningen is daarom niet transparant verlopen. De door hem ingediende aanvraag is afgewezen. Zowel tegen de vergunningen die zijn verleend aan Hommerson als tegen de weigering van zijn aanvraag is beroep ingesteld en nadien hoger beroep.

Schaarse vergunning

Een schaarse vergunning is een vergunning waarvan een beperkt aantal beschikbaar is. Het betreft een vorm van schaarse publieke rechten, zoals ontheffingen, vrijstellingen, subsidies of emissierechten. De vergunningen die aan Hommerson zijn verleend zijn dergelijke schaarse vergunningen.

Verzoek om conclusie

De voorzitter van de Afdeling heeft op 28 januari jl. Widdershoven gevraagd om in de hogerberoepsprocedure een conclusie te nemen. Dit is mogelijk in zaken die van voldoende belang zijn voor de rechtsontwikkeling of rechtseenheid, aldus de toelichting op artikel 8:12a Awb.

Binding conclusie

De conclusie is een advies aan de Afdeling. Op grond van artikel 8:12a lid 8 Awb is de Afdeling niet gebonden aan de conclusie. Tot nu toe heeft de Afdeling steeds de conclusie gevolgd.

Het beginsel van gelijke kansen

Widdershoven heeft onderzocht of er een rechtsnorm bestaat die ertoe strekt dat ruimte wordt geboden aan potentiële aanvragers om mee te dingen naar de beschikbare vergunningen. Hij vindt dat die norm bestaat, te weten het formele gelijkheidsbeginsel. Op grond daarvan heeft iedereen in beginsel dezelfde kansen.

Openbaarheid

Het bestuur moet volgens Widdershoven een passende mate van openbaarheid garanderen over de beschikbaarheid van:
– de vergunning;
– de verdelingsprocedure;
– het aanvraagtijdvak;
– de toe te passen criteria.

Passende mate

Deze passende mate van openbaarheid is gebaseerd op het beginsel van transparantie. Dit is een nieuw te erkennen nationaal rechtsbeginsel volgens Widdershoven. Dit beginsel behoort nog niet tot de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Het bestuur dient de informatie over de vergunning tijdig te verstrekken vóór het begin van de aanvraag periode, zij dient die informatie op de juiste wijze bekend te maken en de verdeelregels moeten precies, ondubbelzinnig en duidelijk zijn.

Geen vergunning voor onbepaalde tijd

Op grond van het materiële gelijkheidsbeginsel kan volgens Widdershoven een schaarse vergunning in principe niet voor onbepaalde tijd worden verleend. Dat zou namelijk uitsluiten dat een ander dan de vergunninghouder ooit nog aanspraak zou kunnen maken op die schaarse vergunning. De vergunninghouder zou daarmee bevoordeeld zijn en blijven.

Conclusie

Het wachten is nu op een uitspraak van de grote kamer van de Afdeling. In het persbericht van de Afdeling van 1 februari jl. staat vermeld dat de uitspraak volgt zodra de reactietermijn van beide partijen op de conclusie van Widdershoven is verstreken. Omdat de Afdeling tot nu toe steeds de conclusies heeft gevolgd, zou het opmerkelijk zijn als dat nu niet gebeurt. Zodra de uitspraak bekend is zal daarover opnieuw aandacht worden besteed.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met één van onze specialisten.