Aanbesteding door private partij

Blog

Private aanbesteder: contractsvrijheid of gebonden aan fundamentele beginselen van het aanbestedingsrecht?

Het staat private (rechts)personen vrij om via de Europese of Nederlandse regels opdrachten te gunnen. Maar in hoeverre is een private aanbesteder gebonden aan het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel?

De Hoge Raad oordeelde onlangs dat private aanbesteders niet per definitie zijn gebonden aan deze fundamentele beginselen van het aanbestedingsrecht. De volgende casus deed zich voor: een private aanbesteder heeft voor het verrichten van schoonmaakwerkzaamheden een opdracht uitgeschreven. In de aanbestedingsvoorwaarden heeft de aanbesteder bepaald dat het haar in het bijzonder is toegestaan om tijdens het aanbestedingsproces onderhandelingen aan te gaan en een overeenkomst te sluiten met een andere inschrijver of een niet bij de inschrijving betrokken partij.

De laagste prijs werd door verweerster geboden. Nadat de drie inschrijvers (waaronder bedrijf A) een proefschoonmaak hadden gehouden, mochten zij hun prijs aanpassen. Ondanks dat bedrijf A zijn prijs verlaagde, was het bod van verweerster nog steeds lager. De aanbesteder heeft voorts bedrijf A gevraagd om de synergievoordelen in kaart te brengen en opnieuw zijn prijs aan te passen. Dit vond plaats buiten medeweten van verweerster om. Uiteindelijk is de opdracht aan bedrijf A gegund.

Omdat een dergelijke handelwijze onverenigbaar is met het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel, diende de Hoge Raad de vraag te beantwoorden of bij een private aanbesteding de maatstaven van redelijkheid en billijkheid, die de precontractuele fase beheersen, meebrengen dat de aanbesteder de beginselen van gelijkheid en transparantie in acht dient te nemen.

Onder verwijzing naar het RZG/ComforMed-arrest oordeelt de Hoge Raad dat aanbieders aan de aanbesteding redelijkerwijs de verwachting kunnen ontlenen dat de aanbesteder de beginselen van gelijkheid en transparantie in acht zal nemen, zodat hij aanbieders daarin naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet mag teleurstellen. Of in een concreet geval een dergelijke verwachting is gewekt, is afhankelijk van de aanbestedingsvoorwaarden en van de overige omstandigheden van het geval, waaronder de hoedanigheid van de betrokken partijen.

De Hoge Raad stelt hiermee dat private aanbesteders ook zijn gebonden aan de beginselen maar dat dit bij private aanbesteders niet steeds het geval is. Dit is volgens de Hoge Raad afhankelijk van de aanbestedingsvoorwaarden en de verwachtingen die de  aanbieders op basis daarvan redelijkerwijs mochten hebben.
Het staat de private aanbesteder op basis van de contractsvrijheid in beginsel vrij om in de aanbestedingsvoorwaarden de toepasselijkheid van het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel uit te sluiten.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met één van onze specialisten.