Vernieuwde Arbowet per 1 juli. Wat verandert er?

Vanaf 1 juli 2017 wijzigt de Arbeidsomstandighedenwet (hierna: “Arbowet”). De vernieuwde Arbowet heeft als doel de betrokkenheid van werkgevers en werknemers bij de arbodienstverlening te vergroten en de professionaliteit van de bedrijfsarts te verbeteren. Hierbij staat preventie centraal.

Voor wie geldt de arbowet?

De Arbowet geldt voor alle werkgevers en werknemers in Nederland, dus ook voor deeltijd- en flexwerkers, uitzendkrachten en stagiaires. Op grond van deze wet hebben zij verplichtingen om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving, waardoor verzuim en uitval kan worden voorkomen.

Verplicht basiscontract

De nieuwe Arbowet stelt een basiscontract verplicht. Het basiscontract – een contract tussen werkgever en arbodienstverleners – heeft als doel de kwaliteit van de arbodienstverlening te verbeteren. Dit wordt bewerkstelligd door minimumeisen te stellen aan de rechten en plichten voor de werkgever, de werknemer en de arbodienstverleners. Hierdoor wordt duidelijkheid gecreëerd voor alle betrokken partijen.

Wat moet er in het basiscontract staan?

De volgende rechten en verplichtingen dienen te worden vastgelegd in het basiscontract:

• Iedere werknemer die vragen heeft over zijn gezondheid in relatie tot het werk kan terecht bij het open spreekuur van de bedrijfsarts, ook al is hij of zij nog niet ziek. De werknemer hoeft geen toestemming van de werkgever te vragen om de bedrijfsarts te bezoeken.
• De bedrijfsarts adviseert de werkgever over het toepassen van preventieve maatregelen voor gezond en veilig werken van de werknemers. Ook adviseert de bedrijfsarts bij ziekteverzuim. De werkgever is en blijft dus verantwoordelijk voor de verzuimbegeleiding.
• De bedrijfsarts moet iedere werkplek kunnen bezoeken om zo het bedrijf beter te leren kennen. Hierdoor kan de bedrijfsarts beter oordelen over de arbeidsomstandigheden en de belasting in het werk.
• Als de werknemer het niet eens is met het advies van de bedrijfsarts, kan hij een second opinion van een andere bedrijfsarts aanvragen. Bedrijfsartsen zijn verplicht om een dergelijk verzoek te honoreren, tenzij er sprake is van zwaarwegende omstandigheden. De werkgever betaalt de second opinion.
• Bedrijfsartsen zijn verplicht om beroepsziekten te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten.
• Iedere bedrijfsarts – al dan niet werkzaam bij een gecertifieerde arbodienst – moet een onafhankelijke klachtenprocedure hebben, zodat werknemers de mogelijkheid hebben om een klacht in te dienen.
• De bedrijfsarts en andere arbodeskundigen dienen nauw samen te werken met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging, de preventiemedewerker of andere betrokken werknemers.

Ondernemingsraad meer betrokken

Naast deze wijzigingen wordt de ondernemingsraad, voor zover aanwezig, ook meer betrokken bij de arbeidsomstandigheden binnen het bedrijf. De benoeming en de positie van de preventiemedewerker vindt namelijk voortaan plaats met instemming van de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging.

Niet naleven van de regelgeving

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid krijgt meer mogelijkheden om sancties op te leggen bij niet naleving van de regelgeving en het basiscontract. De sancties kunnen opgelegd worden aan werkgevers, arbodienstverleners en bedrijfsartsen.

Overgangsperiode

Alle nieuwe contracten moeten per 1 juli 2017 voldoen aan de wettelijke vereisten. Bestaande contracten hebben een overgangsperiode en kunnen tot 1 juli 2018 aangepast worden door werkgevers en arbodienstverleners. Dit kan door middel van een aanvulling op het bestaande contract of het afsluiten van een nieuw contract. Het is daarnaast ook belangrijk om de werknemers te informeren over het contract dat is afgesloten met een arbodienst of bedrijfsarts.

Heeft u vragen over de invoering van de Arbowet of andere arbeidsgerelateerde kwesties, kunt u uiteraard contact opnemen met één van onze specialisten.