Onderscheid aannemingsovereenkomst en overeenkomst van opdracht

Is een architectenbureau uit Amsterdam aansprakelijk voor eventuele fouten van betrokken aannemers? Volgens de rechtbank Amsterdam niet. Het architectenbureau handelde niet als hoofdaannemer en kan daarom niet worden aangesproken voor eventuele fouten van betrokken aannemers.

De overeenkomst

Puccini (exploitant van meerdere chocoladewinkels in Amsterdam) heeft DAY (een adviesbureau op het gebied van merken en bestemmingen) ingeschakeld voor het ontwerp van een nieuw winkelconcept voor de winkels van Puccini. In mei 2013 heeft DAY een projectvoorstel en offerte voor het ontwikkelen van een winkelconcept en een ontwerp van de winkels aan Puccini toegezonden. Puccini heeft aan DAY medegedeeld dat zij graag een recent afgerond project wil bekijken, omdat de afwerking belangrijk is voor Puccini. Puccini heeft vervolgens een dag bij DAY meegelopen.

Acceptatie voorstel

Op 28 mei 2013 wordt vervolgens door DAY de aangepaste offerte aan Puccini toegezonden met de door DAY gehanteerde algemene voorwaarden. De offerte vermeldt dat DAY een winkelconcept zal uitvoeren in alle winkels van Puccini. DAY zal hiertoe het ontwerp tot en met realisatie en implementatie van het concept op zich nemen (zogenaamde turn key aanpak). Indien opdrachten worden verstrekt aan derden, dan geldt dat de opdracht wordt verstrekt door of namens de opdrachtgever. Puccini is hiermee akkoord gegaan.

Werkzaamheden

Vanaf januari 2014 starten de werkzaamheden. Op 22 februari 2014 heeft DAY haar laatste factuur aan Puccini toegezonden. Puccini heeft de factuur niet betaald en de daarna ontvangen aanmaningen ook niet. Tussen DAY en Puccini is een discussie ontstaan over een aantal zaken die moesten worden afgerond en nog moeten worden opgeleverd. In november 2014 hebben partijen met elkaar gesproken over welke werkzaamheden er nog moeten worden verricht om tot een oplevering te komen. Puccini betaalt vervolgens ook de facturen van de ingeschakelde derden niet meer. Tussen partijen ontstaat een patstelling. Puccini vordert nakoming en DAY wenst dat haar facturen worden betaald, alsmede dat Puccini de facturen van de ingeschakelde leveranciers voldoet.

De vorderingen

De werkzaamheden zijn -door de patstelling die tussen partijen is ontstaan- nog niet afgerond. Naar het oordeel van Puccini is het werk gebrekkig. Puccini heeft hiervoor een deskundige ingeschakeld. De deskundige raamt de kosten om alle gebreken te herstellen op een bedrag ad € 97.809,-. Puccini vordert dit bedrag aan schadevergoeding. Daarnaast vordert Puccini dat zij de openstaande facturen van DAY niet meer hoeft te voldoen. DAY stelt zich op het standpunt dat Puccini de oplevering frustreert en vordert in reconventie betaling van de openstaande facturen.

Aannemingsovereenkomst of overeenkomst van opdracht?

Tussen partijen is in geschil of sprake is van een overeenkomst van aanneming van werk of een overeenkomst van opdracht. De rechtbank oordeelt dat sprake is van een overeenkomst van opdracht. DAY heeft zich namelijk niet verbonden om een werk van stoffelijke aard tot stand te brengen en op te leveren (zoals geldt voor de aannemingsovereenkomst), maar de werkzaamheden zien op het ontwerpen van een nieuw concept voor de winkels. DAY heeft zich verbonden om hiertoe onder andere offertes op te vragen, het briefen en begeleiden van uitvoerende partijen, het beoordelen van offertes, het verzorgen van communicatie tussen betrokken partijen en het aanvragen van vergunningen bij de gemeente. DAY voert de werkzaamheden dus niet zelf uit, maar begeleidt slechts de werkzaamheden. Dit sluit ook aan bij de algemene voorwaarden van DAY waaruit blijkt dat indien opdrachten worden verstrekt aan derden, de opdracht wordt verstrekt door of namens de opdrachtgever (dus door of namens Puccini). Puccini is dan zelf de formele contractspartij.

Aanspreken derden

Voor zover Puccini heeft gesteld dat DAY als hoofdaannemer tekort is geschoten, is die vordering dus niet toewijsbaar. Daarnaast volgt uit de door DAY gehanteerde algemene voorwaarden dat DAY niet aansprakelijk is voor fouten of tekortkomingen van derden. Aangezien vaststaat dat Puccini zelf de formele contractspartij is, moet Puccini de desbetreffende derde zelf rechtstreeks aanspreken. De vorderingen van Puccini worden dan ook allemaal afgewezen. DAY heeft aan haar verplichtingen voldaan die volgen uit de overeenkomst. De vordering van DAY tot betaling van de openstaande facturen komt daarom wel voor toewijzing in aanmerking.

Conclusie

Let bij het sluiten van een overeenkomst op om wat voor soort overeenkomst het gaat. In onderhavige zaak was de rechtbank namelijk van oordeel dat DAY niet kan worden gekwalificeerd als (hoofd)aannemer, omdat geen sprake is van een aannemingsovereenkomst. Puccuni kon DAY dan ook niet aanspreken op eventuele fouten van de door DAY ingeschakelde derden. Puccini zal zelf de ingeschakelde derden moeten aanspreken voor eventuele fouten. Mocht u nog vragen hebben, neem dan contact op met een van onze specialisten.

De uitspraak leest u hier.
Lees ook: Aannemingsovereenkomst: hoe wordt de aanneemsom bepaald?