Natuurlijke persoon in het auteursrecht extra beschermd

Blog

Per 1 juli 2015 of 1 januari 2016 zal de Auteurswet worden gewijzigd. We praten dan over een toevoeging van het auteurscontractenrecht. Het doel van de wijziging is dat de contractuele positie van makers (zoals auteurs, journalisten en fotografen) ten opzichte van exploitanten (zoals buitgevers aanvullend) wordt verbeterd. De maker wordt extra beschermd.

De wijzigingen van dit wetsvoorstel zijn van dwingend recht. Dit betekent dat van deze bepalingen niet contractueel kan worden afgeweken. Kortom de wet kan contractueel niet worden uitgesloten. De maker is dus altijd beschermd als hij aan de voorwaarden voldoet. Concreet houdt het wetsvoorstel het volgende in:

  1. Niet alleen de overdracht van de auteursrechten vereist een akte maar ook het verlenen van een exclusieve licentie. Wordt er dus een exclusieve licentie verleend dan is er een schriftelijke akte vereist die moet zijn ondertekend.
  2. De makers krijgen een wettelijk recht op een billijke vergoeding voor het verlenen van de exploitatiebevoegdheid. Deze billijke vergoeding geldt alleen indien er sprake is van een overeenkomst waarbij het exploiteren van een werk het hoofddoel van die overeenkomst is.
  3. Voor toekomstige exploitatievormen – die nog niet bekend waren tijdens het sluiten van de overeenkomst – is de exploitant aan de maker een aanvullende billijke vergoeding verschuldigd. De redenatie hierachter is dat op het moment dat een exploitant nieuwe exploitatiemogelijkheden heeft de maker moet kunnen meedelen. 
  4. De Minister van OCW kan een billijke vergoeding vaststellen op verzoek van verenigingen van makers en (verenigingen van) exploitanten. Dit kan alleen als zij een gezamenlijk verzoek indienen. De vraag is of dit in de praktijk ook zal gebeuren. Zullen de exploitanten de Minister willen vragen een billijke vergoeding vast te stellen of schieten zij zichzelf daarmee in de voet en werken ze niet mee?
  5. De bestsellersbepaling. De maker heeft het recht op een aanvullende vergoeding als blijkt dat het werk een groot succes is. De maker heeft recht op een aanvullende vergoeding als de overeengekomen vergoeding ernstig onevenredig is en ernstig onevenredig is in verhouding tot de opbrengsten.
  6. Non-usersregel. De maker kan de overeenkomst ontbinden in het geval de exploitant nalaat geheel of gedeeltelijk te exploiteren. De exploitant moet op verzoek van de maker inzage geven in de omvang van de exploitatie.
  7. Onduidelijke of onredelijke lange aanspraken op de exploitatie van toekomstige werken en andere onredelijke bezwarende bedingen kunnen door de maker worden vernietigd.
  8. Er wordt een geschillencommissie opgericht waar makers en exploitanten gebruik van kunnen maken hun geschillen te laten beslechten.
  9. Als de exploitant in de overeenkomst een mogelijkheid is gegeven de overeenkomst tussentijds op te zeggen dan geldt deze bevoegdheid onder diezelfde voorwaarden ook voor de maker.

De huidige regels blijven van toepassing op contracten die zijn gesloten voordat het wetsvoorstel inwerking treedt. Dit geldt echter niet voor de ontbindingsbepalingen, de bevoegdheid om tussentijds op te zeggen en de mogelijkheid om bepalingen te laten vernietigen. Dan gelden de nieuwe regels. De billijke vergoeding geldt alleen voor overeenkomsten die na de inwerkingtreding van het wetsvoorstel zijn gesloten.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met één van onze specialisten.