Beschrijvende handelsnaam & verwarringsgevaar

Blog

Schenkeveld Advocaten - merkrecht

Als meerdere bedrijven binnen een branche gebruik maken van een beschrijvende handelsnaam leidt dit vaak tot grote ergernis bij de partij die de handelsnaam als eerste gebruikte. Maar hoe ver gaat de bescherming van een beschrijvende handelsnaam eigenlijk? Wanneer wordt er inbreuk op gemaakt?

Handelsnaam

Een handelsnaam is de naam waaronder een onderneming in het economisch verkeer naar buiten treedt. Anders dan bijvoorbeeld in het merkenrecht, is het om een handelsnaam te voeren niet nodig de handelsnaam te registreren of in te schrijven. Het recht op een handelsnaam ontstaat van rechtswege door het gebruik ervan.

Er wordt nog wel eens gedacht dat een handelsnaam kan worden verkregen door deze in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Dat is een misverstand. Sterker, als u een handelsnaam hebt ingeschreven in het Handelsregister maar er geen gebruik van maakt, kunt u geen beroep doen op bescherming van die handelsnaam.

Handelsnaamrecht

De bescherming van handelsnamen wordt geregeld in artikel 5 van de Handelsnaamwet. In dit artikel is bepaald dat het verboden is een handelsnaam te voeren die hetzelfde is of sterk lijkt op een oudere handelsnaam van een andere onderneming. Hierbij is verwarringsgevaar het belangrijkste criterium. Dat betekent dat genoemd verbod alleen geldt als er, gelet op de aard van de activiteiten van beide ondernemingen en de plaats waar zij zijn gevestigd, bij het publiek verwarring kan optreden.

Een recent voorbeeld uit de rechtspraak is de zaak waarin Goud Advocaten op zoek moest naar een andere naam, omdat er met deze naam inbreuk werd gemaakt op de handelsnaam Vangoud Advocaten.

Beschrijvende handelsnaam

Een beschrijvende handelsnaam is een naam die in belangrijke mate de aard of de geleverde producten of diensten van de onderneming beschrijft. Voor beschrijvende handelsnamen zijn in de Handelsnaamwet geen afwijkende of aanvullende bepalingen opgenomen.

Verwarring beschrijvende handelsnamen

Vanwege het beschrijvende karakter en de daarbij behorende betere online vindbaarheid geven tegenwoordig veel bedrijven de voorkeur aan een beschrijvende handelsnaam. Daarmee wordt de kans op verwarring groter. Maar hoe ver reikt de bescherming van een beschrijvende handelsnaam eigenlijk?

Daarover werd de afgelopen jaren in de praktijk verschillend gedacht. Moet uitsluitend worden gekeken naar de bepalingen in de Handelsnaamwet, of gelden voor de bescherming van beschrijvende handelsnamen andere eisen? Moet er wellicht ook sprake zijn van bijkomende omstandigheden om een verbod op een beschrijvende handelsnaam van een latere gebruiker mogelijk te maken? In de zaak Parfumswinkel oordeelde het Gerechtshof Den Haag van wel. Kort gezegd kwam de mening van het hof erop neer dat eenieder zich moet kunnen bedienen van een naam die de aard of de geleverde producten of diensten van de onderneming beschrijft. Slechts indien er sprake was van bijkomende omstandigheden dan was er sprake van onrechtmatig gebruik dat een verbod zou rechtvaardigen.

In 2021 oordeelde de Hoge Raad in het arrest Dairy Partners dat het Gerechtshof Den Haag het bij het verkeerde eind had. Volgens de Hoge Raad biedt artikel 5 Handelsnaamwet voldoende ruimte om geen, of slechts geringe bescherming te bieden aan handelsnamen die beschrijvend – en daarmee bij het publiek niet of minder onderscheidend – zijn. Als gevolg daarvan is het verwarringsgevaar ook bij beschrijvende handelsnamen de enige maatstaf. Bij beschrijvende handelsnamen zal in de regel pas sprake zijn van verwarringsgevaar als de betreffende handelsnaam is ingeburgerd. Dat wil zeggen dat het relevante publiek de onderneming herkent bij het zien van de beschrijvende handelsnaam.

Beschrijvende domeinnamen

De eis van bijkomende omstandigheden bestaat overigens wél bij beschrijvende domeinnamen. Domeinnamen vallen niet onder de Handelsnaamwet; het recht op een domeinnaam is ook niet elders wettelijk geregeld. Daardoor gelden voor beschrijvende domeinnamen de eisen uit het arrest Artiestenverloning. In deze zaak bepaalde de Hoge Raad dat bij twee overeenstemmende beschrijvende domeinnamen, naast verwarringsgevaar, ook sprake moet zijn van bijkomende omstandigheden om een verbod mogelijk te maken.

Vragen?

Heeft u hier een vraag over? Behoefte aan advies over de beste wijze waarop u uw handelsnaam, merk of domeinnaam kunt beschermen? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met een van onze specialisten IE-recht. Dat kan door te bellen met 072 514 46 66. U kunt ook het contactformulier invullen, dan ontvangt u binnen 24 uur antwoord.