Herbouw na een calamiteit: niet meer en niet minder

Als een gebouw als gevolg van brand volledig teniet gaat, mag dan het gebouw opnieuw worden opgericht? Dit mag alleen als de oppervlakte van het nieuwe gebouw zo goed als gelijk is aan het oude gebouw en als de aard en omvang overstemt met het oude gebouw. Een andere vraag is of het gebruik van het nieuwe gebouw mag afwijken van het afgebrande gebouw?

Brand

Op 14 december 2010 gaat een gebouw in Amsterdam teniet als gevolg van brand. In het gebouw, gelegen aan de Kerkstraat, was onder meer sauna ‘Thermos Night’ gevestigd. Vlakbij het verloren gegane gebouw staat ‘Hotel Seven One Seven’, gelegen aan de Prinsengracht 717.

Vergunning voor herbouw

Na de brand wordt op 12 december 2012 een vergunning verleend voor de herbouw van het gebouw. Het bouwplan voorziet in diverse woningen (appartementen) en detailhandel op de begane grond van het pand. Het geldende bestemmingsplan Zuidelijke Binnenstad staat deze functiewijziging toe.

Bezwaar hotel

Het hotel stelt daartegen tevergeefs bezwaar en beroep in. Het bouwplan heeft volgens het hotel een ingrijpend effect op haar woon- en leefomgeving, omdat in plaats van een gesloten saunacomplex woningen worden gerealiseerd.

Nieuwbouw met ander gebruik

Op 10 maart 2015 behandelt de Afdeling het hoger beroep. De Afdeling verwijst allereerst naar haar uitspraak van 20 november 2002. Daarin heeft zij geoordeeld dat herbouw na brand is toegestaan. De belanghebbende mag als gevolg van de brand niet in een slechtere maar ook niet in een betere positie komen te verkeren. Het te herbouwen gebouw moet qua oppervlakte, aard en omvang nagenoeg gelijk zijn aan het verloren gegane gebouw.

Geen ander gebruik

Het oude gebouw is gebruikt als saunacomplex en het nieuwe gebouw voorziet in woningen en detailhandel. Dat maakt volgens de Afdeling niet dat de vergunning gelet op voornoemde uitspraak geweigerd had moeten worden. Het bestemmingsplan staat namelijk al toe dat het gebruik van sauna wijzigt naar wonen en detailhandel. Volgens de Afdeling stemt het op te richten gebouw naar zijn aard overeen met dat van het verloren gegane gebouw.

Conclusie

De Afdeling concludeert dat het gebouw voldoet aan de norm zoals gegeven in de uitspraak van 20 november 2002, zodat terecht de vergunning is verleend.  Het hoger beroep van het hotel wordt dan ook op 12 augustus 2015 ongegrond verklaard door de Afdeling. Bij herbouw na bijvoorbeeld brand moet worden beoordeeld welk gebruik het bestemmingsplan toestond (en dat kan gewijzigd gebruik zijn dat het bestemmingsplan zélf al toestond) en wat het gebruik van de herbouw zal zijn. Dat kan namelijk wel een reden zijn om de vergunning te weigeren. Daar was in deze zaak geen sprake van en de vergunning blijft dan ook overeind.

Mocht u vragen hebben over contracteren door of met de overheid dan kunt u contact met een van onze specialisten opnemen.