Omzetderving als gevolg van gemeentelijke onderhoudswerkzaamheden: recht op nadeelcompensatie?

Een restauranteigenaar ondervindt overlast van onderhoudswerkzaamheden die voor zijn deur zijn uitgevoerd door de gemeente Utrecht. Hierdoor zou hij minder klanten hebben gehad en zou zijn omzet zijn teruggelopen. Hij verzoekt daarom om financiële compensatie. Heeft hij hier recht op, of geldt dit als een normaal ondernemersrisico?

Welke rechter is bevoegd?

De restauranteigenaar heeft zijn verzoek om nadeelcompensatie eerst bij de gemeente neergelegd en, nadat de gemeente dit heeft afgewezen, aan de bestuursrechter. De bestuursrechter ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of zij wel bevoegd is om hierop te beslissen. De vermeende schade wordt veroorzaakt door een appellabele beschikking – een voor de werkzaamheden verleende omgevingsvergunning – zodat de bestuursrechter zich bevoegd acht om op het verzoek van de restauranteigenaar te beslissen.

Drempel voor nadeelcompensatie

De eerste drempel is daarmee genomen voor de restauranteigenaar, maar daarmee is hij er natuurlijk nog niet. De restauranteigenaar stelt dat hij door de werkzaamheden minder goed bereikbaar was, waardoor hij minder klanten heeft gehad en minder omzet en winst heeft gedraaid in de periode dat de werkzaamheden zijn uitgevoerd. Volgens de gemeente is deze schade niet onevenredig en behoort deze tot het normale ondernemersrisico, omdat die schade ruim onder de door haar gehanteerde drempel van 15% is gebleven.

Deskundigenrapport wijst uit dat de schade beperkt is

Uit een in opdracht van de gemeente uitgevoerd deskundigenrapport, blijkt dat de omzetderving 4,5% is en de winstderving 5,42% beloopt. De restauranteigenaar is van mening dat de schade verkeerd is berekend: deze had volgens hem niet moeten worden afgezet tegen de jaaromzet en de jaarwinst van de afgelopen drie jaar, maar er had een vergelijking op maandbasis moeten worden gemaakt.

Manier van schadeberekening is aanvaardbaar

De rechter is het niet met de restauranteigenaar eens. Zowel het hanteren van een drempel als de door de gemeente toegepaste schadeberekening, is naar vaste jurisprudentie aanvaardbaar. De door de restauranteigenaar geleden schade wordt door de rechtbank daarom niet als onevenredig aangemerkt. Deze komt niet voor vergoeding in aanmerking, maar moet als normaal ondernemersrisico door de restauranteigenaar zelf gedragen worden.

Drempel te hoog?

De vraag of de drempel van 15% te hoog is – sommige gemeentes hanteren een drempel van 8% – hoeft de rechtbank in deze kwestie niet te beantwoorden. De door de restauranteigenaar geleden schade blijft immers ook ruim onder de 8%. Ook het feit dat de onderhoudswerkzaamheden langer duurden dan werd verwacht, maakt in dit geval niet dat de geleden schade onevenredig is.

Waar moet u rekening mee houden?

In dit geval wordt het verzoek om nadeelcompensatie van de restauranteigenaar dus afgewezen: hij zal de nadelige gevolgen van de werkzaamheden moeten slikken. Dit kan in andere gevallen anders zijn.

Of de schade ‘onevenredig is’, hangt namelijk niet alleen van de hoogte van de schade af. Ook de andere betrokken belangen moeten daarbij worden betrokken. Als de uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden niet noodzakelijk zijn of niet tot de normale onderhouds- en beheerplichten van de gemeente horen, kan bijvoorbeeld eerder sprake zijn van ‘onevenredige’ schade.

Ook zijn situaties denkbaar waarin de schade wel zal moeten worden berekend op maandbasis, bijvoorbeeld bij seizoensgebonden activiteiten. Als bijvoorbeeld een kampeerwinkel of een ijssalon in het hoogseizoen wordt geconfronteerd met onderhoudswerkzaamheden, zou het niet logisch zijn om de daardoor geleden schade af te zetten tegen de jaaromzet. Een vergelijking op maandbasis ligt dan meer voor de hand.

Elk geval zal naar zijn specifieke omstandigheden moeten worden beoordeeld. Het valt aan te bevelen om u over de mogelijkheden en de moeilijkheden te laten adviseren. Heeft u vragen over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met een van onze deskundigen op het gebied van Vastgoedrecht of Overheidsrecht.

Lees hier de uitspraak van de bestuursrechter.