Het ontruimen van krakers: wat zijn de mogelijkheden?

In 2010 is de Wet Kraken en Leegstand ingevoerd en sindsdien is kraken altijd strafbaar. Toch worden panden die leegstaan of net in gebruik zijn genomen vaak gekraakt. Hoe kan dit worden voorkomen en welke mogelijkheden zijn er om de krakers te ontruimen?

Ontruiming krakers Rotterdam

In een recente zaak bij de kort gedingrechter van de Rechtbank Rotterdam ging het over een ontruiming van krakers van een pand in Rotterdam. De gemeente Rotterdam was in deze zaak eigenaar van voornoemd pand.  Het pand werd sinds oktober 2021 door de gemeente verhuurd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Beoogd was de realisatie van een ontmoetingsplek voor jongeren in het pand.

Begin december 2021 ontdekte een medewerker van de Erasmus Universiteit dat de sloten waren vervangen. Een paar dagen later hing er bij de deur een briefje met de mededeling dat de woning in gebruik was genomen door krakers.

De Erasmus Universiteit en de gemeente Rotterdam hebben aangifte van huisvredebreuk gedaan en zijn vervolgens een ontruimingsprocedure tegen de krakers gestart.

Ontruiming kort geding

Een ontruimingsvordering in kort geding wordt alleen toegewezen als de eiser een uitspraak in een bodemprocedure niet kan afwachten. Er moet dus sprake zijn van spoedeisendheid. Daarnaast moet de voorzieningenrechter een belangenafweging maken tussen de belangen van de eiser en de gedaagde. Pas als gebleken is dat de belangen van de eiser zwaarder wegen, kan een vordering tot ontruiming worden toegewezen.

Kraken is onrechtmatig

De voorzieningenrechter stelt allereerst vast dat het pand is gekraakt en dat de krakers dus zonder recht of titel in het pand verblijven. Dit is een onrechtmatige daad jegens zowel de Erasmus Universiteit als jegens de gemeente Rotterdam.

Spoedeisendheid

Aan het vereiste van spoedeisendheid is door de Erasmus Universiteit en de gemeente Rotterdam voldaan. Volgens de voorzieningenrechter is namelijk voldoende aannemelijk dat de Erasmus Universiteit het pand nodig heeft voor het bereiken van haar doelstelling tot het realiseren van de ontmoetingsplek voor jongeren. De spoedeisendheid was hiermee gegeven.

Langdurige leegstand?

Een van de omstandigheden die bij de belangenafweging wordt meegewogen is de vraag of na ontruiming van de krakers sprake is van langdurige leegstand van het pand.

Volgens de voorzieningenrechter is hiervan geen sprake. De Erasmus Universiteit heeft in oktober en november 2021 kantoormeubelen geplaatst in het pand en werkten er geregeld medewerkers van de Erasmus Universiteit. Daarnaast stonden er voor de komende periode meerdere werkzaamheden en evenementen gepland.

Het belang van de gemeente Rotterdam lag gelegen in het kunnen voldoen aan haar verhuurdersverplichting jegens de Erasmus Universiteit.

Corona belemmert verhuizing

Het belang van de krakers lag in het kunnen verblijven in het pand. De krakers gaven daarbij aan dat zij niet op korte termijn een andere woon- of verblijfplaats konden vinden. Verder zouden de krakers niet kunnen verhuizen omdat zij allen besmet zouden zijn met corona.

De voorzieningenrechter gaat hier niet in mee en overweegt dat de belangen van de Erasmus Universiteit en de gemeente Rotterdam zwaarder wegen. De ontruimingsvordering wordt toegewezen.

Conclusie

Indien een pand tijdelijk leeg staat kan de eigenaar/huurder van het pand het kraken voorkomen bijvoorbeeld door het pand te laten beveiligen of door anti-kraakbewoning te regelen.

Wordt een pand toch gekraakt, dan kan een ontruimingsprocedure in kort geding een oplossing bieden om op korte termijn weer te beschikken over het gekraakte pand. Ook kan gekozen worden voor het doen van aangifte van huisvredebreuk. Het OM kan dan een ontruimingsprocedure starten. In de regel duren deze procedures echter langer dan een kort geding procedure bij de civiele rechter.

Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met een van onze advocaten overheidsrecht of vastgoedrecht.