Gebrekkige motivering na oplegging huisverbod

Moeten feiten en omstandigheden op grond waarvan een tijdelijk huisverbod wordt opgelegd, onomstotelijk vaststaan of is het voldoende dat deze feiten aannemelijk zijn? Hoe verhoudt dit zich tot de ex nunc-toets die in beroep moet worden gemaakt? De Afdeling beantwoordt deze vragen in haar uitspraak van 15 maart 2017.

Tijdelijk huisverbod

De burgemeester van Amsterdam heeft een tijdelijk huisverbod opgelegd. Deze bevoegdheid bestaat als uit feiten en omstandigheden volgt dat de aanwezigheid van een persoon ernstig/onmiddellijk gevaar oplevert voor een of meer personen die met die persoon in een woning wonen. Dit volgt uit artikel 2 Wet tijdelijk huisverbod. Het verbod geldt tien dagen en kan worden verlengd, artikel 9 Wet tijdelijk huisverbod.

Alleen in ernstige situaties

De burgemeester kan niet zomaar een tijdelijk huisverbod opleggen. Het is een ingrijpend verbod en heeft zeer grote gevolgen voor de betrokkenen. De bevoegdheid is dan ook beperkt tot die situaties waarin voldoende grond is om aan te nemen of ernstig te vermoeden, dat zich een ernstig en onmiddellijk gevaar voordoet voor de veiligheid van personen die met de betrokkene samen wonen. Dit is vaste rechtspraak van de Afdeling. Is sprake van zo’n situatie, dan moet de burgemeester zorgvuldig overwegen of van deze bevoegdheid gebruikt wordt gemaakt.

Aangifte huiselijk geweld

In deze kwestie heeft de partner van de man aangifte gedaan van huiselijk geweld. De burgemeester vindt dat daarom sprake is van een ernstige situatie als bedoeld in artikel 2 Wet tijdelijk huisverbod.

Rechtstreeks beroep

Tegen het tijdelijk huisverbod staat rechtstreeks beroep open, artikel 7:1 Algemene wet bestuursrecht.

Onderbouwen na oplegging verbod

De man gaat in beroep. De rechtbank Amsterdam vindt dat ten tijde van het opleggen van het verbod sprake is van voldoende feitelijke grondslag. De man en zijn partner hebben wisselende verklaringen afgelegd over het huiselijk geweld en getuigenverklaringen ontbreken. Ook de verwondingen van de vrouw komen niet overeen met de beweerde mishandelingen. Deze omstandigheden spelen na het opleggen van het verbod. De rechtbank vindt dat de burgemeester nader had moeten onderbouwen waarom hij meer gewicht toekent aan de verklaring van de partner dan aan de verklaring van de man. Het beroep wordt gegrond verklaard omdat het verbod onvoldoende is gemotiveerd.

Motiveringsgebrek na het besluit

De burgemeester gaat in hoger beroep. Hij stelt dat na het opleggen van het besluit, niet alsnog een motiveringsgebrek kan ontstaan.

Onomstotelijk of aannemelijk

De Afdeling stelt dat als de bevoegdheid tot het opleggen van het verbod bestaat, dat dan de afweging van de burgemeester terughoudend moet worden getoetst. Het is niet vereist dat de feiten en omstandigheden die ten grondslag liggen aan het huisverbod, onomstotelijk vaststaan. Het moet aannemelijk zijn dat die feiten en omstandigheden zich hebben voorgedaan, en dat die een ernstig en onmiddellijk gevaar opleveren voor de betrokkenen.

Bestaat de bevoegdheid, dan geen motiveringsgebrek

De bevoegdheid tot het opleggen van het huisverbod staat niet ter discussie in deze procedure. Daarom kan bij het ontbreken van nadere gegevens ter onderbouwing van de feiten en omstandigheden, niet alsnog sprake zijn van een motiveringsgebrek van het huisverbod. Dat verdraagt zich niet met het oordeel dat de burgemeester bevoegd is en ook niet met de door de rechtbank in beroep te hanteren ex nunc-toetsing.

Feiten en omstandigheden na het huisverbod

De bevoegdheid om een huisverbod op te leggen is hier niet in geschil. Is dat wel in geschil, dan is het maar de vraag of gelet op de terughoudende toets van de gemaakte afweging tot een ander oordeel zou leiden. Is niet aannemelijk dat de feiten en omstandigheden zich hebben voorgedaan of als die feiten en omstandigheden niet leiden tot (een vermoeden van) een ernstig gevaar, dan zou de bevoegdheid niet bestaan.

Heeft u vragen heeft over deze uitspraak of over een tijdelijk huisverbod, neem dan contact op met één van onze specialisten.