Home » Blogs » Cruks: het register tegen kansspelverslaving

Cruks: het register tegen kansspelverslaving

Name: Schenkeveld Advocaten
Address: NL

Blog

9 maart

2021

Geschreven door

Annette Mak

Verwachte leestijd

7 minuten

Meer Blogs van Annette

Kansspelindustrie opgelet! Naar verwachting zal per 1 oktober 2021 het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen, ook wel Cruks genoemd, in werking treden. Dit als gevolg van de Wet kansspelen op afstand (Wet KOA).

Wat is Cruks?

Cruks is een landelijk register waarin spelers met gokproblemen worden opgenomen. Het register is in het leven geroepen om kansspelverslaving tegen te gaan: voordat een speler tot een kansspel kan worden toegelaten, moet de kansspelaanbieder controleren of de speler in Cruks staat geregistreerd. Als dat zo is, mag hij niet worden toegelaten.

Voor welke kansspelen geldt Cruks?

Cruks geldt alleen voor risicovolle kansspelen:

Kansspelen op afstand – alleen casinospelen en weddenschappen, dus niet het kopen van loten via internet.
Speelcasino’s.
Speelautomatenhallen.

Registratie in Cruks

Spelers kunnen zowel vrijwillig als gedwongen in Cruks worden geregistreerd. De vrijwillige registratie heeft een duur van minimaal zes maanden. Op verzoek van de speler kan deze vrijwillige registratie door de Kansspelautoriteit – die Cruks beheert – worden verlengd. Een andere ‘vrijwillige’ mogelijkheid is dat de speler zich op aandringen of waarschuwen van een kansspelaanbieder laat registreren. Kansspelaanbieders worden op grond van de Wet KOA namelijk verplicht om het speelgedrag van spelers te registreren. Als zij op basis daarvan vermoeden dat een spelers problemen heeft met zijn gokgedrag, kunnen zij een speler dringend verzoeken zich aan te melden in Cruks. Ook deze registratie is voor de duur van minimaal zes maanden en kan op verzoek door de Kansspelautoriteit worden verlengd.

Bij een gedwongen registratie draagt een kansspelaanbieder een speler voor bij de Kansspelautoriteit. Dit gebeurt als de kansspelaanbieder een redelijk vermoeden heeft dat een speler met zijn buitensporige deelname aan kansspelen – of door zijn kansspelverslaving – zichzelf of zijn naasten schade toebrengt. De kansspelaanbieder mag dit alleen doen als de speler zich niet op zijn advies of met diens hulp zelf heeft ingeschreven in het register. Een onvrijwillige registratie duurt altijd zes maanden. Is een langere periode gewenst? Dan moet er na afloop een nieuwe registratie voor opnieuw zes maanden plaatsvinden.

Vaststelling kansspelverslaving

De voordracht voor onvrijwillige inschrijving gebeurt op basis van een aantal in de wet genoemde indicaties. Zo vormt de bezoekfrequentie van een speler een van de indicaties. Daarnaast moet er worden gekeken naar:

Iedere aanpassing en overschrijding van het spelersprofiel. Het spelersprofiel is door de speler zelf in te stellen en aan te passen.
De datum, het tijdstip, het bedrag en de aard van iedere creditering en iedere debitering van iedere speelrekening.
De aard van het daarbij gebruikte betaalinstrument, en
een niet direct tot de identiteit van de speler herleidbare, unieke aanduiding van de daarbij gedebiteerde onderscheidenlijk gecrediteerde betaalrekening.
De totale inzet en speelwinst per spelsoort en, voor zover het betreft een kansspel waarbij de vergunninghouder anders dan als inzet een vergoeding ontvangt voor het geven van gelegenheid tot deelname aan dat kansspel, het totale bedrag van die vergoeding.

Als de kansspelaanbieder een redelijk vermoeden heeft van onmatige deelname aan kansspelen of een kansspelverslaving, moet hij een persoonlijk onderhoud met de speler voeren, waarin:

Hij die speler moet wijzen op zijn speelgedrag, zo mogelijk de ontwikkeling daarvan, en op de gevaren van een kansspelverslaving.
Hij die speler moet adviseren over de voorzieningen gericht op beperking van zijn deelname aan kansspelen en over de beschikbare hulpverlening door instellingen voor verslavingszorg, en hem stimuleren hier gebruik vante maken.
Hij moet onderzoeken of die speler door onmatige deelname aan kansspelen of kansspelverslaving schade kan berokkenen aan zichzelf of aan zijn naasten.

Kanttekeningen

Maar zijn de hierboven genoemde indicaties wel de juiste indicaties bij online kansspelen? Het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – een wereldwijd gebruikte handleiding waar alle psychiatrische aandoeningen in beschreven staan – spreekt van een gokstoornis als iemand in een jaar tijd aan vier van de volgende symptomen voldoet:

Met steeds grotere hoeveelheden moeten gokken om de gewenste opwinding te bereiken.
Geïrriteerd of onrustig zijn bij minderen of stoppen met gokken.
Mislukte pogingen om te minderen of te stoppen of controle te krijgen over het gokken.
Geobsedeerd zijn door gokken (zoals veel denken aan gokervaringen, denken aan manieren om aan geld te komen of bedenken of verhinderen van een volgende mogelijkheid om te gokken).
Vaak gokken bij onlustgevoelens (schrik, angst of depressieve gevoelens).
Opnieuw gaan gokken om verloren geld weer terug te winnen.
Liegen over het aantal uren dat er wordt gegokt of de hoeveelheid geld die met gokken verspeeld is.
Door gokken op het spel zetten of verliezen van relaties, werk of loopbaan.
Vertrouwen op anderen voor geld of voor het verlichten van schulden die door gokken zijn ontstaan.

Op basis van de geregistreerde gegevens kunnen online kansspelaanbieders geen van bovengenoemde symptomen onderzoeken. Zo kan iemand bijvoorbeeld ook veel geld inzetten omdat hij een erfenis heeft gehad. Daarnaast is het observeren van de speler niet mogelijk, terwijl de opgeslagen gegevens slechts betrekking hebben op betalingstransacties, mutaties in de speelrekening, overschrijdingen van het spelersprofiel en de toegepaste interventiemaatregelen. Kansspeelaanbieders krijgen dus geen verbale en fysieke signalen van spelers binnen die wijzen op problematisch speelgedrag. Er kan dus niet zomaar uit de geregistreerde gegevens worden herleid wat de aanleiding is van het onmatige speelgedrag.

Ook kunnen vraagtekens worden gezet bij de toelaatbaarheid van het vastleggen van het online speelgedrag van spelers. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft al aangegeven dat dit mogelijk bezwaren kan oproepen onder de AVG. Dat kan maken dat de verplichtingen van de kansspelaanbieders nietig zijn.

Bovendien zal een kansspelaanbieder geen grote prikkel hebben om spelers die veel gebruik maken van zijn diensten voor te dragen voor uitsluiting. Een bekend voorbeeld hiervan is de zaak van de boekhouder van Subaru die 23 miljoen euro van zijn werkgever vergokte bij het staatscasino Holland Casino. Hij werd bij Holland Casino behandeld als belangrijke VIP, niet als problematische gokker.

Ten slotte is het voor kansspelaanbieders lastig om een kansspelverslaving op te merken doordat de registratiegegevens van spelers niet met andere kansspelaanbieders worden gedeeld. Daardoor kan niet worden nagegaan of een speler bij meerdere kansspelaanbieders actief is. Dat geeft de aanbieders een beperkt beeld van de speler, aangezien de totale bezoekfrequentie van de speler aan speelautomatenhallen, casino’s en online kansspelen bij hen niet bekend is. Dit kan afdoen aan de effectiviteit van de maatregel.

Kan de speler zich verzetten tegen gedwongen opname?

Omdat onvrijwillige inschrijving in Cruks een beschikking is in de zin van de Algemene Wet Bestuursrecht, moet de door de kansspelaanbieder voorgedragen speler in de gelegenheid worden gesteld om zijn standpunt naar voren te brengen (artikel 4:8 Awb). Nadat dit is gebeurd, vindt er een zorgvuldige belangenafweging plaats voordat het besluit tot onvrijwillige inschrijving in Cruks definitief wordt genomen. Deze belangenafweging word gemaakt op basis van de relevante gegevens en de gegeven standpunten. Qua gegevens zal er voornamelijk worden gekeken naar gegevens die betrekking hebben op het speelgedrag, de analyse van de kansspelaanbieder, de handelingen die de kansspelaanbieder heeft verricht om het speelgedrag te onderzoeken (en eventueel te matigen) en de reactie van de speler bij die handelingen.