Verkeersongevallen tussen gemotoriseerde voertuigen en fietsers (fatbike): een juridische analyse

Inleiding

Verkeersongevallen tussen gemotoriseerde voertuigen en fietsers zijn een veelvoorkomend probleem op de Nederlandse wegen. Met de opkomst van nieuwe vervoermiddelen zoals de fatbike wordt de dynamiek op de weg steeds complexer. In deze blog zullen we dieper ingaan op de juridische aspecten van dergelijke ongevallen, de betrokken statistieken en de mogelijke schadeposten. Tevens zullen we bespreken hoe een letselschadeadvocaat kan helpen, vaak zonder dat dit kosten met zich meebrengt voor het slachtoffer.

Statistieken over fietsongevallen

Volgens gegevens van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) vonden er in 2022 ongeveer 15.000 verkeersongevallen plaats waarbij fietsers betrokken waren. Van deze ongevallen resulteerden er ongeveer 100 in dodelijke slachtoffers en waren er vele duizenden met (ernstig) letsel.

De opkomst van de fatbike

De fatbike, een fiets met extra brede banden die oorspronkelijk is ontworpen voor off-road gebruik, wint aan populariteit in stedelijke omgevingen. Hoewel deze fietsen voordelen bieden, zoals verbeterde stabiliteit en grip, brengen ze ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Fatbikes zijn vaak sneller en zwaarder dan gewone fietsen, wat de impact van ongevallen met gemotoriseerde voertuigen kan vergroten.

Fatbike een fiets of motorrijtuig?

Een fiets en een fiets met trapondersteuning wordt op grond van artikel 1 van de WVW niet aangemerkt als een motorrijtuig. Mocht de fatbike een gashendel hebben, dan kan de fatbike niet meer worden aangemerkt als een fiets met trapondersteuning, maar spreken wij van een motorrijtuig.[1] In dat geval kan je niet meer worden aangemerkt als een fietser als jou een ongeval overkomt met een fatbike en is de grondslag van de aansprakelijkheid van de wederpartij niet gelegen in het gunstigere artikel 185 WVW. In geval van dit gunstigere artikel is de bestuurder van een motorrijtuig aansprakelijk voor de schade van de fietser of voetganger, behoudens overmacht. Van overmacht is doorgaans niet snel sprake.

Mocht je als fatbiker betrokken zijn bij een verkeersongeval, dan is het van belang dat de fatbike als fiets met trapondersteuning wordt aangemerkt en niet als een motorrijtuig.

Juridische aspecten van fietsongevallen

Bij een verkeersongeval tussen een gemotoriseerd voertuig en een fietser zijn er diverse juridische factoren om in overweging te nemen:

1. Aansprakelijkheid
   In Nederland is de gemotoriseerde weggebruiker meestal (deels) aansprakelijk voor schade aan niet-gemotoriseerde weggebruikers, zoals fietsers. Dit komt voort uit de zogenoemde ‘zwakkere verkeersdeelnemer’-regel, die fietsers en voetgangers extra bescherming biedt.
2. Verkeersregels
   Het naleven van verkeersregels door beide partijen speelt een cruciale rol in de beoordeling van een ongeval. Overtredingen zoals het negeren van voorrang of door rood licht rijden kunnen de aansprakelijkheid beïnvloeden.
3. Schadevergoeding
   Fietsers die betrokken raken bij een ongeval kunnen aanspraak maken op verschillende soorten schadevergoedingen, afhankelijk van de ernst van het letsel en de gevolgen daarvan.

Mogelijke schadeposten

Bij een fietsongeval kunnen diverse schadeposten in beeld komen:

1. Materiële schade
   Dit betreft schade aan de fiets, kleding, persoonlijke eigendommen en eventuele medische kosten.
2. Immateriële schade
   Ook wel smartengeld genoemd, dit is een vergoeding voor pijn, leed en gederfde levensvreugde als gevolg van het ongeval.
3. Inkomensverlies
   Als het slachtoffer door het ongeval tijdelijk of permanent arbeidsongeschikt raakt, kan inkomensverlies worden geclaimd.
4. Huishoudelijke hulp en zelfwerkzaamheid
   Kosten voor hulp in het huishouden en voor klussen in en om het huis als het slachtoffer zelf niet meer in staat is huishoudelijke taken uit te voeren.

Gratis bijstand van een letselschadeadvocaat

Een letselschadeadvocaat kan van onschatbare waarde zijn bij het afhandelen van een verkeersongeval. Deze professionals kunnen helpen bij het vaststellen van aansprakelijkheid, het indienen van schadeclaims en het onderhandelen met verzekeringsmaatschappijen. Het goede nieuws is dat de bijstand van een letselschadeadvocaat in veel gevallen kosteloos is voor het slachtoffer. De kosten worden meestal verhaald op de aansprakelijke partij of diens verzekeraar.

[1] Rb. Amsterdam 26 april 2024, ECLI:NL:RBAMS:2024:2736.