Landjepik
De casus
In 1972 heeft de gemeente Zuidplas een strook grond in eigendom verkregen. In 1975 krijgt de onderneming PVO B.V. het naastgelegen perceel in eigendom. Vanaf dat moment wordt door PVO een gedeelte van 266 m2 grond, dat in eigendom van de gemeente is, gebruikt door PVO. Één jaar later heeft de eigenaar van PVO een gedeelte van de aan PVO toebehorende grond aan zichzelf in privé verkocht en daar een woning op gebouwd. Hij heeft toen een uitrit gerealiseerd en daarop een hek geplaatst. De uitrit was vanaf de openbare weg dus niet bereikbaar. Daarnaast heeft de eigenaar van PVO op de door hem gebruikte strook grond een bord geplaatst met daarop [“de kwekerij”] en een telefoonnummer. Dit bord heeft er van 1985 tot 2011 gestaan.
Reconstructie rotonde
In 2014 geeft de gemeente aan de strook grond, die door (eerst PVO en later) de eigenaar van PVO in gebruik was genomen, nodig te hebben. De gemeente heeft de strook grond nodig voor een geplande reconstructie van een nabijgelegen rotonde. De eigenaar van PVO is echter niet voornemens om de strook grond af te staan.
Vordering gemeente
De gemeente vordert een verklaring voor recht dat de gemeente eigenaar is van het gehele perceel grond en dat de eigenaar van PVO het door hem gebruikte deel van het perceel moet ontruimen. De eigenaar van PVO voert als verweer aan dat sprake is van verjaring.
Bevrijdende verjaring
Bevrijdende verjaring houdt in dat de rechtsvordering tot beëindiging van het bezit verjaart. Oftewel: als een eigenaar van een stuk grond twintig jaar lang geen actie onderneemt tegen het feit dat een ander dan de eigenaar zijn grond in bezit heeft, dan loopt de eigenaar het risico zijn grond kwijt te raken.
Verkrijgende verjaring
Bij verkrijgende verjaring gaat het om het ongestoorde bezit van iemand anders zijn grond. Voor het antwoord op de vraag of iemand een stuk grond in bezit heeft genomen, is bepalend of iemand de feitelijke macht over de zaak is gaan uitoefenen. Of iemand de feitelijke macht uitoefent wordt bepaald naar verkeersopvatting en op grond van uiterlijke feiten. Van belang is dat de bezitter zich gedraagt als eigenaar, zodat de oorspronkelijke eigenaar (tegen wie de verjaring loopt) daaruit niet anders kan afleiden dan dat de bezitter zich als eigenaar voordoet. In het geval dat partijen een overeenkomst hebben gesloten waaruit blijkt dat de oorspronkelijke eigenaar toestemming verleent, dan is er dus geen sprake van inbezitneming. De gebruiker van de grond houdt dan de grond niet voor zichzelf, maar voor de oorspronkelijke eigenaar.
Oordeel rechtbank
De rechtbank oordeelt dat de eigenaar van PVO de strook grond al vanaf 1976 in bezit heeft genomen. Door het plaatsen van een hek heeft de eigenaar van PVO een einde gemaakt aan het bezit van de strook grond door de gemeente. Het is voor derden en dus ook voor de gemeente namelijk niet mogelijk om de strook grond te betreden zonder toestemming van de eigenaar van PVO. Opvallend is dat de gemeente wel jaarlijks onderhoud pleegt aan de door haar aangelegde riolering. Dit leidt volgens de rechtbank niet tot bezitsverlies van de strook grond aan de zijde van de eigenaar van PVO. Volgens de rechtbank is een goed functionerend riool namelijk in het belang van de eigenaar van PVO. De rechtsvordering van de gemeente is dus verjaard en de eigenaar van PVO is daarmee eigenaar geworden van de strook grond.
Conclusie
Eigenaar: wees gewaarschuwd. De eigenaar van een stuk grond dient zelf in de gaten te houden wat er met zijn grond gebeurt. Zodra inbreuk wordt gemaakt op de eigendomsrechten van de eigenaar, dient de eigenaar zelf maatregelen te nemen. Laat de eigenaar dit na, dan loopt hij het risico zijn grond kwijt te raken.
Klik hier voor de uitspraak.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met één van onze specialisten.