Verhuizen met kinderen na scheiding: mag dat zomaar?

U bent gescheiden en u hebt een of meer kinderen met uw ex-partner. Nu wilt u gaan verhuizen en u wilt dat de kinderen meeverhuizen. Mag dat zomaar, ook als uw ex-partner het daar niet mee eens is?

Ouderlijk gezag

Zijn de kinderen tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren? Dan hebben u en uw ex-partner automatisch samen het ouderlijk gezag gekregen. Was u niet getrouwd, maar heeft u na de geboorte van de kinderen gezamenlijk gezag aangevraagd bij de rechtbank? Ook dan heeft u samen het ouderlijk gezag.

Gezamenlijk ouderlijk gezag betekent dat u belangrijke beslissingen over de kinderen ook na de scheiding samen moet blijven nemen. Een verhuizing is zo’n belangrijke beslissing. Wilt u met de kinderen verhuizen? Dan moet u daarvoor dus toestemming vragen aan uw ex-partner. Krijgt u die toestemming niet? Dan mag u niet verhuizen. U kunt in dat geval wel  aan de rechter om vervangende toestemming vragen. Als de rechter die vervangende toestemming geeft, mag u alsnog verhuizen.

Vervangende toestemming voor verhuizen met kinderen

Een rechter kijkt bij een verzoek om vervangende toestemming naar de belangen van de ouders, maar houdt vooral rekening met de belangen van de kinderen. De rechter maakt dus altijd een belangenafweging. Daarbij houdt hij rekening met een aantal omstandigheden:

• Hoe groot wordt de afstand tussen uw ex-partner en de kinderen?
• Hoe noodzakelijk is de verhuizing? Als u wordt overgeplaatst voor uw werk is de noodzaak groter dan wanneer u bij uw nieuwe partner wilt gaan wonen. Zeker als die nieuwe partner ook in de gelegenheid is om uw kant op te komen.
• Hoe goed is de verhuizing voorbereid? Daarbij kijkt de rechter of jullie hebben nagedacht over een nieuwe verdeling van zorgtaken of een nieuwe omgangsregeling.
• Hoe wordt het verminderde contact tussen de kinderen en uw ex-partner gecompenseerd of verzacht? Het helpt bijvoorbeeld als u hebt aangeboden om de extra kosten voor het halen en brengen van de kinderen (grotendeels) voor uw rekening te nemen.
• In hoeverre zijn de kinderen geworteld in hun huidige woonplaats?
• In hoeverre is er rekening gehouden met de wensen van de kinderen? Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen zal de rechter de kinderen ook naar hun mening vragen.

In de praktijk hangt het sterk af van de omstandigheden van het geval of een verzoek om vervangende toestemming slaagt. Bij een co-ouderschap is dat zelden het geval. En in het algemeen geldt dat hoe moeilijker het contact tussen de kinderen en uw ex-partner wordt, hoe minder snel de rechter toestemming geeft. Een verhuizing binnen een straal van bijvoorbeeld 10 kilometer wordt eerder goedgekeurd dan een verhuizing verder dan 50 kilometer.

Verhuizen naar buitenland/emigreren

Bij een verhuizing naar het buitenland spelen dezelfde criteria een rol als bij verhuizen binnen Nederland. Een verhuizing naar het buitenland wordt minder snel goedgekeurd, maar er zijn gevallen bekend waarin de rechter toch toestemming gaf omdat er een echte noodzaak tot verhuizen bestond.

Kinderontvoering

Als een andere ouder een kind meeneemt en vasthoudt in het buitenland, kan sprake zijn van kinderontvoering. Het Haags Kinderontvoeringsverdrag is van toepassing voor de 87 landen die hierbij zijn aangesloten. Voor de uitvoering hiervan is in Nederland de Centrale Autoriteit aangewezen. Dit is de contactpersoon voor verzoeken om terugkeer van het kind. Altijd geldt: “Eerst terug, dan praten”. De rechter in het (bij het Verdrag aangesloten) buitenland zal dan ook oordelen dat het kind eerst terug moet naar Nederland.

Verhuizen zonder toestemming

Heeft u geen (vervangende) toestemming gevraagd of gekregen? En verhuist u toch? Dan neemt u een groot risico. Uw ex-partner mag de rechter namelijk vragen om u verplicht terug te laten verhuizen. Of de kinderen aan uw ex-partner toe te wijzen. Wij adviseren u daarom om niet zonder toestemming te verhuizen.
Als u zelf wel heel graag wil verhuizen, kunt u er ook voor kiezen om de kinderen bij uw ex-partner te laten wonen en een omgangsregeling voor uzelf af te spreken.

Conclusie

Hebben u en uw ex-partner samen het gezag over uw kinderen? Dan mag u niet zonder toestemming van uw ex-partner verhuizen. Als u die toestemming niet krijgt kunt u de rechter om vervangende toestemming vragen. Of de rechter die verleent hangt af van de omstandigheden van het geval. De uitkomst kan in iedere zaak anders zijn. Als verhuizende ouder doet u er dan ook verstandig aan om voorafgaand aan een eventuele verhuizing een familierechtadvocaat te raadplegen.

Heeft u alleen het gezag over uw kinderen? In een uitspraak van 15 oktober 2021 heeft de Hoge Raad duidelijk gemaakt dat een ouder met eenhoofdig gezag niet zomaar met de kinderen kan verhuizen. Sneller dan voorheen kan ook worden bepaald dat een ouder met eenhoofdig gezag die verhuisd is zonder toestemming van de andere ouder moet terug verhuizen.

Vragen

Heeft u vragen over een verhuizing of wordt u geconfronteerd met een verhuizing door uw ex-partner, neem dan contact op met Annet Lunshof, familierechtadvocaat van ons kantoor.