Meerwerk doorberekenen aan uw opdrachtgever? Waar dient u rekening mee te houden?

Een opdrachtnemer wordt door een consument (de opdrachtgever) ingeschakeld om een opdracht te verrichten. De opdrachtnemer stelt dat hij meerwerk heeft verricht en dat deze betaald dient te worden door de opdrachtgever. De opdrachtgever stelt dat hij nooit akkoord is gegaan met meerwerk. Wie heeft er gelijk?

Bijkomende kosten

De rechtbank Utrecht diende recent over deze vraag te oordelen. Het ging in die zaak om een overeenkomst van opdracht ex artikel 7:400 van het Burgerlijk Wetboek  waarbij de constructeur zich verplicht had tot het maken van sterkteberekeningen ten behoeve van de verbouwing van het huis van de opdrachtgever. In de opdrachtbevestiging heeft de constructeur verschillende werkzaamheden genoemd waarvoor hij bijkomende kosten zal rekenen. Een aantal van deze werkzaamheden heeft hij gedurende de opdracht uitgevoerd en hij rekent deze – door middel van zeven afzonderlijke facturen – door aan de opdrachtgever. De opdrachtgever heeft in totaal acht verschillende facturen ontvangen, waarvan de eerste factuur zag op de hoofdsom van de opdracht.

Zorgplicht opdrachtnemer

De rechtbank is van oordeel dat er voor een professionele opdrachtnemer een zorgplicht geldt. Deze zorgplicht houdt in dat een opdrachtnemer bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht moet nemen. Of de opdrachtnemer als een goed opdrachtnemer heeft gehandeld hangt af van de omstandigheden van het geval. In onderhavige zaak doet de vraag zich voor of de opdrachtnemer heeft gehandeld zoals een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot te werk zou zijn gegaan (HR 9 juni 2000, NJ 2000/460). Deze zorgplicht ziet volgens de rechtbank niet alleen op de uit te voeren werkzaamheden, maar ook op de belangen van de opdrachtgever. De constructeur diende bij de uitvoering van zijn taken met de gerechtvaardigde belangen van de opdrachtgever rekening te houden. Hierbij speelt mee dat de constructeur een professionele partij is en de opdrachtgever een consument die niet ter zake deskundig is. Ook houdt deze zorgplicht in dat een opdrachtnemer, een opdrachtgever moet informeren over extra kosten.

Onderbouwing vordering

De constructeur heeft gesteld dat de tweede factuur is verzonden naar aanleiding van werkzaamheden die hij in opdracht van de aannemer heeft verricht. Die aannemer was door de opdrachtgever ingeschakeld. De rechtbank is ten aanzien van deze werkzaamheden van oordeel dat de constructeur niet voldoende (met stukken) heeft onderbouwd dat deze opdracht aan hem is verstrekt en wijst deze vordering dan ook af. De stelling dat een opdracht van de aannemer geldt als opdracht van de opdrachtgever wordt in onderhavige zaak niet nader beoordeeld.

Informatieplicht opdrachtnemer

Met factuur drie en vier vordert de constructeur betaling voor de beantwoording van vragen van de aannemer. De rechtbank overweegt ten aanzien van deze kosten dat de constructeur in zijn opdrachtbevestiging bij alle meerkosten het woordje ‘eventueel’ noemt. Hieruit maakt zij op dat er mogelijk, maar niet noodzakelijk, nog extra werkzaamheden worden verricht waardoor er kosten bij komen. Verder oordeelt de rechtbank – in het licht van de zorgplicht die de opdrachtnemer heeft – dat de constructeur de opdrachtgever niet heeft geïnformeerd dat vragen van de aannemer(s) in rekening zouden worden gebracht. Om deze reden wijst de rechtbank de vorderingen wat betreft de facturen drie en vier af.

Omschrijving opdrachtbevestiging

De vijfde factuur die de constructeur in rekening wilde brengen zag op het houden van telefoongesprekken en een overleg op locatie door de opdrachtnemer. De rechtbank oordeelt dat er ook op dit punt een zorgplicht geldt voor de opdrachtnemer, maar dat er in de opdrachtbevestiging specifiek stond omschreven dat een bouwvergadering meerkosten met zich zou brengen. De opdrachtgever diende te begrijpen dat met het overleg een bouwvergadering als genoemd in de opdrachtbevestiging werd bedoeld. Tevens heeft de opdrachtgever niet betwist dat er geregeld getelefoneerd werd met de constructeur. De rechtbank vond daarom een uur extra werk voor bovengenoemde werkzaamheden redelijk en wees de vordering van de constructeur op dit punt toe.

Hetzelfde gold (gedeeltelijk) voor factuur zes en acht. Deze facturen zagen op het e-mailverkeer dat over en weer is verzonden. In de opdrachtbevestiging stond specifiek omschreven dat er per e-mail        € 10,- zou worden berekend door de opdrachtnemer. De rechtbank oordeelt dat de opdrachtgever ervan op de hoogte was dat het e-mailverkeer extra kosten met zich zou brengen, omdat deze werkzaamheden specifiek geregeld waren in de opdrachtbevestiging. De constructeur had in de opdrachtbevestiging echter niet expliciet opgenomen dat hij ook kosten in rekening zou brengen voor het ontvangen van een e-mail, zodat de rechtbank deze doorberekende kosten niet toewijst. De rechtbank acht het dan ook redelijk om alleen de kosten van de door opdrachtnemer aan partijen gestuurd e-mails toe te wijzen.

Bewijslast

Ten aanzien van de zevende, en laatste, factuur heeft de constructeur gesteld dat er een extra opdracht aan hem was verstrekt voor rekenwerk aan een goedkopere oplossing voor onvoldoende wapening in de funderingsbalk. Vast stond dat hij deze berekening ook gemaakt had. De rechtbank oordeelde echter dat de constructeur geen stukken heeft overgelegd waaruit bleek dat er voor deze laatste werkzaamheden door de opdrachtgever opdracht was gegeven. Nu de opdrachtgever deze opdracht gemotiveerd had betwist, lag de bewijslast om aan te tonen dat de opdracht wél verstrekt was bij de constructeur. De constructeur heeft dit ter zitting niet kunnen bewijzen, zodat de vordering op dit onderdeel is afgewezen.

Maak duidelijke afspraken

Wanneer u zaken doet met een consument, dient u er bedachtzaam op te zijn dat er voor u een zorgplicht geldt. Deze houdt in dat u rekening dient te houden met de belangen van de consument en u hem moet informeren over extra kosten. Dit kunt u doen door vooraf duidelijke afspraken te maken over het meerwerk en in de opdrachtbevestiging specifiek te benoemen waar u meerwerk voor zult gaan rekenen. Ten slotte dient u er rekening mee te houden dat als uw opdrachtgever betwist dat hij een bepaalde opdracht verstrekt heeft, u dient te bewijzen dat dit wel het geval was. Om deze reden is – ook al is het op het moment van de werkzaamheden meer werk – het van evident belang om afspraken zoveel mogelijk door de opdrachtgever schriftelijk te laten bevestigen.

Heeft u momenteel een geschil over het doorberekenen van meerwerk of heeft u hulp nodig met het opstellen van voorwaarden voor in de opdrachtbevestiging, dan kunt u contact opnemen met een van onze deskundigen op het gebied van vastgoedrecht.

Zie ook: De waarschuwingsplicht van de aannemer bij het verrichten van meerwerk